Το άγος, για το Κράτος, δεν είναι το τουριστικό μοντέλο της Μυκόνου, αλλά της γερμανικής TUI
του Παναγιώτη Κ. Μυλωνά, οικονομολόγου
Στο χθεσινό Κύριο Άρθρο της Κυριακάτικης Καθημερινής, 9-4-2023, με τίτλο: “Παράδειγμα προς αποφυγήν”, αναφέρονται, κατά λέξη, τα εξής:«Το “τουριστικό μοντέλο” της Μυκόνου, είναι άγος για το κράτος. Είναι όμως κι ένα πολύτιμο σήμα …από το μέλλον. Δείχνει που κινδυνεύει να καταλήξει ο φυσικός και πολιτιστικός πλούτος της χώρας, αν ακολουθήσουμε μόνο την παραφορά των “ρεκόρ”. Το έχουν πάθει κι άλλες χώρες πριν από εμάς, οι οποίες άφησαν περιοχές να μετατραπούν σε εποχικά διασκεδαστήρια. Η Ελλάδα, έχει ακόμα (λίγο) χρόνο για να εφαρμόσει τους κανόνες που ήδη ισχύουν. Και να μην σπαταλήσει το κεφάλαιό της στην κούρσα του εύκολου κέρδους». Όπως, ακριβώς, καταλήγει στο Κύριο Άρθρο της.
Όμως, κάνουνε τεράστιο λάθος. Το άγος, δεν είναι το τοπικό μοντέλο της Μυκόνου. Είναι το άγος και το άχθος όλης της χώρας, απ’ το μονοκαλλιεργητικό τουριστικό μοντέλο της γερμανικής TUI, που διακονούμε και το οποίο απειλεί κιόλας, να μας αφανίσει ολοσχερώς, με την παρασιτική μας αφαίμαξη, απ’ τα Καρτέλ της υποτιμολόγησης του προϊόντος, στην τουριστική μας αγορά.
Ιδίως όταν -κι εντελώς αντίθετα, προς όσους, ψευδώς αναφέρονται, στη λεγόμενη “βαριά βιομηχανία του τουρισμού”- αυτή αποτελεί το αβάσταχτο οικονομικό βαρίδι, στη συνεχιζόμενη μεγάλη κατακρήμνισή μας, τη τελευταία 15ετία, τουλάχιστον, με το μοντέλο τουρισμού, της γερμανικής TUI, που υιοθετήσαμε. Με ολόγυμνες και τις πρόσφατες αποδόσεις του. Όταν:
-Η απόδοση εσόδων του 2022 ανά ξενοδοχειακή κλίνη, για να ισοσταθμιστεί, με εκείνη του 2019, χρειάζεται, ήδη, μια αύξηση +51% στις τιμές του.
-Η ανάκτηση των τουριστικών μας εσόδων, εξάλλου, το 2022, έναντι του 2021, επίσης, ύψους +7 δις € (ή 17,6-10,6= 7 δις €), συμβαδίζει με αύξηση και του Ελλείμματος Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών, κατά 7,8 δις € (ή 20,1-12,3 = 7,8 δις €)…
– Δεν είναι τυχαίο. Είναι βραχνάς & βρόγχος, για τη χώρα και για όλους μας!!!
Αφού, το πρώτο και το μεγαλύτερο, απ’ τα προβλήματα του ελληνικού τουρισμού, είναι η υποτιμολόγησή του, απ’ την παγίδευσή του, απ’ τα Καρτέλ της γερμανικής TUI, με ασκούμενες τις εναρμονισμένες της πρακτικές, για νόθευση τ’ υγιούς ανταγωνισμού, στην αγορά τουριστικού προϊόντος. Ενώ, αποκαλυπτικό καθίσταται και το γεγονός ότι, οι περισσότερες απ’ τις “zobies επιχειρήσεις”, στη χώρα, είναι τουριστικές! Εξ ίσου αποκαλυπτική, σχετικά, είναι και η σχέση: των χρεών & δανείων, προς τα -ζημιογόνα, έστω- έσοδά των τουριστικών μας επιχειρήσεων. Μια σχέση, που είναι μεγαλύτερη, από οποιονδήποτε άλλο -προβληματικό- κλάδο της οικονομίας μας. Εξάλλου στο άρθρο μας, με τίτλο: Αναστοχασμός ή Αυτοχειρία: “Όχι άλλο κάρβουνο, με Τουρισμό TUI !”, στις 14-2-2023, στο New-economy, που εδώ, αμέσως, επικολλούμε, καταφαίνεται και το αφύσικο των τουριστικών επενδύσεων, που οδήγησε στις “αυτοκτονικές” αυτές στρεβλώσεις του τουριστικού μοντέλου που ακολουθούμε:
Ακόμα κι αν αυτό, το ενεργειακό μας μείγμα, με συμμετοχή των ΑΠΕ, είναι μια κρίσιμη υπόθεση για την οικονομία και τη χώρα! Τότε & το μείγμα του παραγωγικού μας μοντέλου, αν κυριαρχείται από το βαρίδι του ελλειμματικού τουρισμού, όσο πουθενά αλλού στον πλανήτη -αν του αφαιρέσεις τον σεξουαλικό τουρισμό- και τείνει να καταστεί αυτό μονοκαλλιέργεια, η υπόθεση αυτή, γίνεται τόσο κρισιμότερη, που φτάνει ως να μας απειλεί και θανάσιμα!
Ιδίως όταν μάλιστα, στον υπερεκτεταμένο -απ’ τη γερμανική TUI- ελληνικό τουρισμό, θα λείπουν, εφέτος κιόλας, 100.000 εργαζόμενοι. Ή & έως, το 1/3 των οργανικών θέσεων των ξενοδοχείων. Τότε όμως, ποιος προσδοκά πως θα εξαλειφθεί κι η -μεγαλύτερη του 50%- καταφανής υστέρηση των τουριστικών τιμών, έναντι των εφάμιλλων τουριστικών χωρών; Αν, ο τουρισμός, θεωρείται κι είναι, παντού, “εντάσεως εργασίας”;
Κι όταν, ακόμα, αντιμετώπισα δυσπιστία, επειδή αμφισβήτησα μια δήλωση του Πρωθυπουργού, με ανάρτησή μου, στις 27-3-2023, με την εξής διατύπωση, ότι: «Δυστυχώς, δεν είναι αληθές ότι: ο παγιδευμένος, απ’ τον Κύκλωπα της γερμανικής TUI, ελληνικός τουρισμός, μπορεί να προσφέρει, υψηλές ή έστω, βιώσιμες, αποδοχές σε νέους εργαζόμενούς του. Όπως, εσφαλμένα, πρόσφατα, δήλωσε ο Πρωθυπουργός. Αφού, το είδος του τουρισμού που εδώ διακονούμε, μόνο εισιτήρια νέων -για μετανάστευση- μπορεί να εκδώσει… Μα, αν υπάρχουν και ξενοδοχεία που έχουν ή και εμφανίζουν, υψηλές αποδοχές σε υπαλλήλους τους. Τότε, αυτές είναι εικονικές, των ιδίων των ιδιοκτητών ή και των παιδιών τους. Με τις υψηλές αποδοχές τους, που, ενώ απομειώνουν φορολογητέο τους εισόδημα στις επιχειρήσεις τους, αφορούν σε παιδιά τους, που ενώ σπουδάζουν στο εξωτερικό, τον χειμώνα, δηλώνονται και ως άνεργοι, για το σχετικό επίδομα ανεργίας τους…».
-Κάποιοι με θεώρησαν, τότε, ως τον υπερβολικά αντιπολιτευόμενο ή συστηματικό συκοφάντη, της βιομηχανίας του ελληνικού τουρισμού.
Όμως, ήλθαν και οι αποκαλύψεις, για τα εικονικά επιδόματα ανεργίας, των παιδιών του Γιάννη Ραγκούση, στις βίλες του στην Πάρο, επιβεβαιώντάς μας πλήρως…
Δεν είναι όμως, κάποιο πρόσφατο, το είδος αυτό του τουρισμού που μας πλήττει. Είναι εκείνο το ίδιο που εξυπηρέτησε και η τέως Υπουργός Τουρισμού, η κα Έλενα Κουντουρά. Με τα συνεχή Success Story, στις αφίξεις τουριστών και με τα μεγάλα διαχειριστικά ελλείμματα, τουριστικών επιχειρήσεων, στη συνέχεια, πολλών ετών. Όπου, η επιστημονική έρευνα του ΙΝ.Σ.Ε.Τ.Ε. (του Ινστιτούτου του Σ.Ε.Τ.Ε.), για τη ΜΚΚΤΔ (Μέση Κατά Κεφαλήν Τουριστική Δαπάνη), για τη δωδεκαετία, από το 2005, μέχρι και το 2017, κατέδειξε μια ονομαστική μείωσή της, κατά (-30,5%). Και σημειώθηκε αυτή η υποχώρηση των τιμών του τουριστικού μας προϊόντος, παρά τον πληθωρισμό της 12ετίας, που μεσολάβησε και παρά την άνοδο, στο μεταξύ, της στάθμης των ξενοδοχείων, σε 5άστερα & 4άστερα ξενοδοχεία, με τα αυξημένα κόστη στη λειτουργία τους. Ενώ, το 2017 -πρώτη ολοκληρωμένη χρόνια ευθύνης λειτουργίας της -επίσης γερμανικής- Fraport- σημειώθηκε, η χαμηλότερη, ΜΚΚΤΔ, όλων των εποχών, για τη χώρα μας. Με την ΜΚΚΤΔ, στα 487 € /τουρίστα, στην Ελλάδα…
Γι’ αυτό κι ο υπερανεπτυγμένος κλάδος του τουρισμού στην Ελλάδα, σήμερα, δεν είναι ίδιος, με το σώμα της, αλλά είναι ο καρκινικός μεγάλος όγκος της, πλέον, που την αφανίζει ολοένα…
Στην ίδια γραμμή, τουριστικής πλεύσης και ο Βασίλης Κικίλιας, με την ασκούμενη πολιτική του, στην περίοδο διαχείρισης της πανδημίας, τίναξε το τουριστικό προϊόν και τη ζήτησή του, στον αέρα, απ’ την κατάρρευση της τουριστικής κίνησης. Κι ειδικότερα. Στη τριετία, 2020-2022, ο αριθμός ξενοδοχειακών κλινών, στο σύνολο της Ευρώπης, μειώθηκε κατά (-5%). Και αντίθετα, στην Ελλάδα, με την προκλητική κι εγκληματική, πλήρη απαλλαγή των τουριστικών επενδύσεων, από τον ΦΠΑ και για τα επόμενα 7 χρόνια (λόγω Covid, σικ!!!), αυξήθηκε το απόθεμα τουριστικού δυναμικού της χώρας, με (+4,5%) ή με +35.000 νέες κλίνες, 5άστερων & 4άστερων ξενοδοχείων, με τα αυξημένα κόστη, στην κατασκευή και τη λειτουργία τους. Με μοιραίο & το αποτέλεσμα, τη επαυξημένη νέα υστέρηση τιμών πώλησης του τουριστικού μας προϊόντος, έναντι των τιμών των εφάμιλλων, τουριστικά, χωρών. Και με χαρακτηριστικότερη υστέρησή μας, με εκείνη τη σύγκρισή μας, με την Ισπανία. Όπου, η ΜΚΚΤΔ, το 2019, στην Ελλάδα, ήταν: 565€/τουρίστα. Και στην Ισπανία: 1200 €/τουρίστα. Αλλά και για το 2022. Στην Ελλάδα ήταν 625€/τουρίστα. Και στην Ισπανία: 1..650€/τουρίστα. Μεγαλώνοντας και τις αποστάσεις της σχετικής υστέρησής μας.
Και εάν η Ισπανία, κατέχει το πολύ πετυχημένο τουριστικό μοντέλο, ώστε να καταφέρνει, απ’ τη δραστηριότητα αυτή, να σημειώνει ένα υψηλό ποσοστό κερδών της, περί το: 15%, έως 20%, επί των εσόδων της! Τότε, τα 1.250 €/τουρίστα -του μέρους της ΜΚΚΤΔ της- είναι και το ελάχιστο δυνατό κόστος του παραγόμενου τουριστικού της προϊόντος.
Απέναντι σ’ αυτό, το Ισπανικό ελάχιστο κόστος, των 1.250€/τουρίστα, η δική μας, ΜΚΚΤΔ, στη χώρα, των 625€/τουρίστα, μπορεί και να αντισταθμίζεται, από τους Έλληνες ξενοδόχους: είτε, με τη δραστική μείωση της ποιότητας του προϊόντος, είτε με τις κακές τους τουριστικές πρακτικές, είτε, ακόμα και με τις επωμιζόμενες ζημίες τους. Ζημίες, πάντως, που υπολογίζουμε να είναι ανώτερες & του 30% των Εσόδων τους. (Ή με καθαρή ζημιά, πλέον των 250€/τουρίστα, στο αναπληρούμενο κόστος, για παραγωγή του τουριστικού μας προϊόντος. Με τελικό κόστος παραγωγής τους, πάνω απ’ τη ΜΚΚΤΔ της χώρας των 625€/τουρίστα και για το 2022…
Κι αν, ακόμα, το 2019 -στη θεωρούμενη καλύτερη χρονιά του ελληνικού τουρισμού- η Ελλάδα ήταν, η 13η, παγκοσμίως στα Τουριστικά Έσοδα, όπως ήταν σε αφίξεις τουριστών. Τότε, δεν θα είχαμε 20 δις $ ή 18,1 δις €, ως Έσοδα απ’ τον Τουρισμό. Αλλά, θα είχαμε, Τουριστικά Έσοδα, όπως και η χώρα, με τη 13η θέση του παρατιθέμενου πίνακα τουριστικών εσόδων, με τα 36 δις $ ή 33 δις €. Και όχι 20 δις $, ή 18,1 δις €, όπως πράγματι είχαμε το 2019. Κατέχοντας, τη χρονιά αυτή, στα τουριστικά μας έσοδα, την 21η θέση, παγκόσμια κι όχι 13η, όπως είχαμε, στις αφίξεις τουριστών.
Ιδού και ο σχετικός σύνδεσμος:
Ας απαλλαγούμε, επιτέλους, απ’ το “Σύνδρομο Στοκχόλμης”, για τον Κύκλωπα του τυφλού τουριστικού μοντέλου της γερμανικής Tui, που διακονούμε και μας γοητεύει ακόμα. Ως η τελευταία φρούδα ελπίδα μας, απ’ τη δήθεν “βαριά βιομηχανία τουρισμού”, που μας παγιδεύει. Παρ’ ότι μας απειλεί με την ίδια μας την επιβίωση & σήμερα!
– Όχι όλα τα λεφτά υποστήριξης για την οικονομική ύφεση που προξένησε ο κορωνοϊός στον τουρισμό. Και τ’ άλλα χρήματα του “Ταμείου Ανάπτυξης”, αποκλειστικά και μόνο, στον κλάδο εκείνο που μας έφερε στον πάτο οικονομικής & μη βιώσιμης, ανάπτυξης, απ’ το βαρίδι που συνιστά ο τουρισμός!
– Μα είναι βαρίδι ο τουρισμός, στην Ελλάδα ;;;
– Ε, Ναι!
– Γιατί ;;;
– Γιατί, είναι αντιαναπτυξιακός, στην οικονομική του αποδοτικότητα. Όχι μόνο γιατί έχει τις περισσότερες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας μας.
Όχι μόνο γιατί, με 34 εκατομμύρια αφίξεις, του 2019, εσοδεύσαμε λιγότερα από την Πορτογαλία, η οποία δέχεται τους μισούς τουρίστες, από μας. Αφού, οι χαμηλές τιμές του τουριστικού προϊόντος, είναι παγιδευμένες απ’ τον αθέμιτο ανταγωνισμό που μας ασκεί η γερμανική TUI, χρόνια τώρα.
Όχι μόνο γιατί δεν αποτρέπει, αλλά επιτείνει, το Brain Drain των νέων. Ενώ & η εποχιακή απασχόληση στον κλάδο, χαμηλής ειδίκευσης και μειωμένων αποδοχών, δεν μπορεί να στηρίξει τη ζωή των νέων οικογενειών. Αναγκαστικά, επομένως, ο τουρισμός απασχολεί (και προσκαλεί) ανειδίκευτους αλλοδαπούς & μόνο του 3ου κόσμου.
Όχι μόνο γιατί, ενώ απασχολεί -ελαστικά- ως & το 23% του εργατικού μας δυναμικού, αποφέρει, μόλις, το 9% του Α.Ε.Π., ως άμεσα έσοδά του, τα οποία έχουν -κατά 90%- προπληρωθεί, για τις αγορές των εισαγωγών που χτίζουν το τουριστικό προϊόν που παράγουμε.
Όχι μόνο γιατί, με την εποχιακή υποαπασχόληση, των συντελεστών παραγωγής του, επιβαρύνεται, αναπόδραστα, ο κλάδος, με τις τεράστιες, ήδη, εισαγωγές του, αλλά και με τις αντικειμενικά, υπέρμετρες αποσβέσεις του!
Κι ο τουρισμός, όχι μόνο δυσχεραίνει, απίστευτα ήδη, το ισοζύγιο των εξωτερικών μας συναλλαγών. Όταν κι οι εισροές των αγαθών και των υπηρεσιών, που χτίζουν το προσφερόμενο τουριστικό μας προϊόν, ως ποσοστό, στο σύνολο της παραγωγής του, είναι πάνω από το 80%. Ενώ στη Ιταλία, είναι -μόλις- 25% και στην Τουρκία, οι εισαγόμενες εισροές, είναι μικρότερες του 10%…
Ταυτόχρονα, το ποσοστό αυτό, του άνω του 80%, των εισαγόμενων συντελεστών παραγωγής του τουριστικού μας προϊόντος -αφήνοντας πολύ μικρότερο του 20%, για ενσωμάτωση, στο προϊόν, των εγχώριας παραγωγής, συντελεστών του- δυναμιτίζει και την κάλπικη θεωρία, για τον “πολλαπλασιαστή της ανάπτυξης του τουρισμού”. Πολλαπλασιιαστή ανάπτυξης, απ’ τα ποσοστά του ΑΕΠ, των τουριστικών μας εσόδων, που πολλαπλασιάζουν & την συνολική μας ανάπτυξη της χώρας μέσα στο έτος, με συντελεστή της, το: “3” !!! Ουδέν ψευδέστερον, πια!!! Αφού και ο “πολλαπλασιαστής ανάπτυξης, απ’ τον τουρισμό” -με εγχώρια προστιθέμενη αξία, στο παραγόμενο τουριστικό προϊόν, να είναι σαφώς κατώτερη κι από το ποσοστό, 20%, του κόστους παραγωγής του- γίνεται δραματικά λιλιπούτιος και πάντως, πολύ υποπολλαπλάσιος κι αυτής της μονάδας…
Είναι -πράγματι- ο τουρισμός, το οικονομικό βαρίδι στη συνολική μας οικονομία. Άλλωστε, αν η χειμαζόμενη ελληνική οικονομία, στο σύνολο των κλάδων της, μπορεί να συγκρατεί, ακόμα, ως και το διπλάσιο του μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ, συγκριτικά με το “παγκόσμιο κατά κεφαλή ΑΕΠ”, αυτό σημαίνει πως, ο κλάδος του ελληνικού τουρισμού, που αποδίδει λιγότερο κι από τον απλό μ.ό., της παγκόσμιας οικονομικής απόδοσής του, είναι -σίγουρα- το βαρίδι της, ακόμα και σε σχέση με τους υπόλοιπους και μη ανθηρούς, πλέον, κλάδους της οικονομίας, αφού υπολείπεται, απέναντί τους, σε απόδοση, τόσο χαρακτηριστικά, σε μια σχέση, σαφώς μικρότερη και του: “ένα, προς δυο”…
*«ΠΟΛΛΆ ΤΑ ΛΕΦΤΆ, ΆΡΗ…»
Αναρωτήθηκα, πολλές φορές, αν: η Επιτροπή Ανταγωνισμού, έχει επίγνωση της αποστολής & του ρόλου της…
Κι αφού προβληματίστηκα αρκετά, κατέληξα σε μια καταφατική “Απόφανση”, “δια της εις άτοπον απαγωγής”…
Συμπέρανα, συναφώς, πως:
Αφού, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, εξακολουθεί να κωφεύει, παρά τις συνεχείς στοιχειοθετημένες καταγγελίες κι αναφορές μου, από 27-11/2015, η πρώτη, μέχρι σήμερα, ως οικονομολόγος και ειδικός μελετητής, σε θέματα οικονομίας του ελληνικού τουρισμού. Και όπου, την τελευταία 15ετία -τουλάχιστον- τα Καρτέλ της γερμανικής TUI και ο αθέμιτος ανταγωνισμός που ασκούν, σε βάρος του ελληνικού τουρισμού, αποστερούν, από τα δεδουλευμένα τουριστικά έσοδα της χώρας, ένα ύψος εσόδων, που συγκρίνεται με το: 5,5% του Α.Ε.Π. της χώρας. Είναι ένα τόσο μεγάλο υπολογιστικό μέγεθος -έχοντας ως βάση υπολογισμού μας, την τουριστική κίνηση του 2019- το οποίο, η Επιτροπή Ανταγωνισμού, δεν θέλει να αγγίξει…
– Πιθανότατα, θα έχει τους λόγους της!!!
(” … – Πολλά τα λεφτά, Άρη…”:
Μια ατάκα του Σπύρου Καλογήρου, στην ταινία “ΛΟΛΑ”, του 1964.)!
Άμεσα σχετική είναι κι η αρθρογραφία μου, στο New-economy, με τίτλο: “Η Επιτροπή που έβλεπε την αμαξοστοιχία των Καρτέλ της TUI να περνά”, που δημοσιεύθηκε στις: 27-1ου-2023 & την οποία επικολλώ ακολούθως εδώ, με το σύνδεσμο:
Για άλλα άρθρα του κ. Μυλωνά πατήστε εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, κι εδώ.
Πραγματεία για τον τουριστικό κλάδο της οικονομίας μας, πατήστε εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, κι εδώ.
Οι απόψεις των αρθρογράφων είναι προσωπικές, δημοσιεύονται στα πλαίσια της ελευθερίας του λόγου, και δεν είναι απαραίτητο να εκφράζουν κι αυτές του new-economy.gr.