«ΝΑΥΆΓΙΟ στην ξηρά», ο ελληνικός τουρισμός (Με το “μοντέλο της γερμανικής TUI”)
του Παναγιώτη (Τάκη) Κ. Μυλωνά, οικονομολόγου
Σε μια “εκ βαθέων” εξομολόγηση μας, για τα επισυμβαίνοντα, καθώς και τα επαπειλούμενα που μας αναμένουν, στην πρώτη κιόλας, γωνιά του χρόνου και του ραντεβού μας με την ιστορία των λαθών μας και τη γεωγραφία μας. Όπως είναι και αυτά, που μας καθιστούν αιχμάλωτους και ως χώρα, αρκετό καιρό τώρα. Θα μπορούσαμε -αβίαστα κι εδώ- να απευθυνθούμε -και μάλιστα σε “πρώτο πρόσωπο”- αναφωνώντας, όλοι μαζί και για τα ακόλουθα:
«Βρε Καπεταναίοι της Συμφοράς!!!
Ο “τουρισμός του μοντέλου της TUI” και της βίαιης προώθησης -ποσοτικά και ποιοτικά- των πεντάστερων και τετράστερων ξενοδοχείων σας, τον οποίο διακονείτε, δεν είναι μόνο μια οικονομική δραστηριότητα, ιδιαίτερα ασταθής σε βάθος χρόνου. Όπως μας λένε και τα επιστημονικά μας συγγράμματα. Αλλά, με τις 870.000 κλίνες -με την ολική του πληρότητα- το τουριστικό μας δυναμικό, μπορεί να καλύψει -δυστυχώς- όλη την κίνηση του 2019, μέσα σε 33 ημέρες, μόλις!!!
(Μα πως είναι δυνατόν, ένας Μήνας, μόνο, να μπορέσει να “ταΐσει” και τους 12;;;)
Και αυτό, με καταλυτική την ομηρεία του ελληνικού τουρισμού και την εξουθενωτική του εξάρτηση, από τις εισαγωγές του. Για το χτίσιμο του είδους εκείνου του τουριστικού προϊόντος που προσφέρουμε, τελικά, ως τουριστικός προορισμός. Είδος το οποίο, στιγματίζει η γερμανική TUI, με το τουριστικό μοντέλο που μας επέβαλε να ασκούμε. Και το οποίο, καθιστά, ως και τη συμπαθή τάξη των Ελλήνων -δήθεν- ξενοδόχων, άβουλους και μοιραίους κοινούς διεκπεραιωτές της TUI. Και διαχειριστές, των επικών και απόκρυφων χρημστοδοτήσεών τους και των δανείων, από τους ξένους Tour Operators και τα τραπεζικά ιδρύματα της χώρας. Συγκροτώντας έτσι, μια άδικα παρασιτική, απρόσμενα ελλειμματική & μοιραία κρατικοδίαιτη τάξη αναξιοπαθούντων, η οποία συναπαρτίζεται από επίμονους ζήτουλες. Για τη συνεχή βοήθεια, στους αναξιοπαθούντες αυτούς “ξενοδόχους” μας, απ’ την πολιτεία κι απ’ το κοινωνικό σύνολο. Το οποίο όμως υποφέρει κι αυτό, απ’ τις αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις κι απ’ την αχρείαστη ανεπάρκεια των περιγραφόμενων αυτών “διαχειριστών” και της δικής μας ζωής, με κάποιο έμμεσο, αλλά τόσο οδυνηρό τρόπο, καθιστώντας την κι αυτή, μίζερη και μη βιώσιμη…
Μια ανεπάρκειά σας, δηλαδή, που αδίκως την φορτώνετε στους υπόλοιπους συμπολίτες σας, με την εκρηκτική, τυφλή, ανεξέλεγκτη, άναρχη και υποκινούμενη, από τη δολιότητα της γερμανικής TUI, ανάπτυξή σας. Εσείς, οι “Καπεταναίοι της Συμφοράς”, με τα “ναυαγησμένα στη ξηρά” -και κόκκινα, τραπεζιτικά- ξενοδοχεία σας…».
Κι αυτά ισχύουν στο ακέραιο, όταν, πολύ περισσότερο, οι -μέχρι και σήμερα- επιδόσεις σας, σε αυτά, ακριβώς, τα συμπεράσματα συντείνουν. Αφού, άλλωστε:
Με την “μέση αύξηση των αφίξεων των τουριστών”, στην Ελλάδα, κατά μ.ό. 8,6%, ετησίως, για την πενταετία, από το 2015, έως το 2019. Και με την απότομη αύξηση του αριθμού εισόδου τουριστών, στη χώρα μας, από τα 21 εκατομμύρια, το 2014, στα 32 εκατομμύρια τουρίστες, για το 2019. Είχαμε, ωστόσο, μια -ακόμα μεγαλύτερη- αύξηση, ιδίως των καταλυμάτων υψηλής κατηγορίας ξενοδοχειακών κλινών. Αλλά, κυρίως, την απότομη αύξηση και της ποσότητας των καταλυμάτων αυτών, τα οποία: όχι μόνο υπερ-απορρόφησαν τις -ασύληπτα μεγάλες- επενδύσεις που “ανάβλιζαν”, στη “χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας” και υπεραπορρόφησαν, έτσι, την έντονα αυξημένη τουριστική κίνηση, για ολόκληρη σειρά ετών. Ενώ εξαθλίωναν και τους εργαζόμενους τους, που -παρατεταμένα- υποαμείβονταν και διαβιούσαν κάτω κι από το όριο φτώχειας και με περιρρέουσα τη διαρκή οικονομική κρίση, για όλους, με μακροχρόνια αποεπένδυση και με οδυνηρά και ματωμένα, μνημόνια, να τους στερεί εναλλακτικές τους επιλογές στην απασχόληση, πλην εκείνης της μετανάστευσης τους. Αλλά και τα αυξανόμενα, συνεχώς, ξενοδοχειακά καταλύματα, έφτασαν να επιτρέψουν την πλήρη απορρόφηση, των συνεχόμενων νέων και μεγάλων αυξήσεων, σε αφίξεις εισερχόμενων τουριστών, σε μια ολοένα και στενότερη, χρονικά, τουριστική μας σεζόν…
Και μάλιστα, με “αριθμούς ρεκόρ”, στα άσφαιρα “Success Stories” των αφελών ηγητόρων μας… Παραδόξως όμως, αύξησαν έτσι και την αδιάθετη διαθεσιμότητα των τουριστικών καταλυμάτων. Ώστε, να καταστεί δυνατόν, να πέσουν κι άλλο οι τιμές πώλησης του τουριστικού μας προϊόντος. Ένεκα, ακριβώς -με την σκόπιμα σχεδιασμένη υποβοήθηση της γερμανικής TUI- του επηρεασμού, του “νόμου προσφοράς και ζήτησης”, προς την πλευρά εκείνη της πλάστιγγας του ανταγωνισμού, που φέρνει και την υποτιμολόγηση στο τουριστικό μας προϊόν. Ακόμα κι σημερινές τιμές του ελληνικού τουρισμού, βρίσκονται να είναι ίσες ή ακόμα κάτω κι απ’ τις ονομαστικές αξίες ή και τιμές, των προηγούμενων ετών, για τον εισερχόμενο τουρισμό. Αλλά όμως, δεν ισχύουν αυτά και για τον εσωτερικό τουρισμό. Παρ’ ότι, οι τιμές στα τουριστικά πακέτα των Tour Operators, ήταν κι αυτές -τότε, το 2019- κατώτερες κι από το κόστος παραγωγής του τουριστικού μας προϊόντος. Ενώ κι η “μέση κατά κεφαλή τουριστική δαπάνη”, είχε κατρακυλήσει, έως και κάτω των 500 €/τουρίστα, το 2017!!! Και μάλιστα, παρά την επέκταση, επίσης των -κοστοβόρων, στην λειτουργία τους- πεντάστερων ξενοδοχείων, που προωθούσε η γερμανική TUI. Με ταυτόχρονη τη στροφή της και την προώθηση πελατών – τουριστών, σε πολύ χαμηλού εισοδήματος τουρίστες και σε ένα είδος διακοπών, με περιορισμένες μέρες, στα τουριστικά τους πακέτα. Ενώ, μετά κι απ’ την ανάληψη της λειτουργίας των 14 αεροδρομίων μας, από την επίσης γερμανική FRAPORT, σημειώναμε και νέα “ρεκόρ”, αλλά αυτά της χαμηλότερης “μέσης κατά κεφαλήν τουριστικής δαπάνης”, στην κακορίζικη χώρα μας. Και τις τουριστικές τιμές μας να φτάνουν έως -μόλις- στο 50%, των τιμών εκείνων που απολάμβαναν -αναλογικά συγκρίνοντας- οι άλλες χώρες, με αξιόλογη και σοβαρή τουριστική δραστηριότητα…
Και τώρα, που αρχίζει να αχνοφαίνεται η επερχόμενη τραγωδία, από την τοξική και αιματοβαμμένη επίδραση, του καταστροφικού “τουριστικού μοντέλου της TUI” -του μοντέλου που ακολουθούμε επί δυο δεκαετίες τώρα- πλάκωσαν και οι Προφεσόροι, για να μας σώσουν, τη τελευταία μας στιγμή. Και αντί να μας διασώσουν, μας μπερδεύουν, μας συσκοτίζουν και μας παραπλανούν, ώστε να αποκρυβούν οι υπεύθυνοι του -αναμενόμενου να αποκαλυφθεί- ανουσιουργήματος, σε βάρος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και της χώρας ολόκληρης…
Ειδικότερα. Όπως διαφάνηκε από πρόσφατο επιστημονικοφανές σχετικό δημοσίευμα, συμπατριώτη Ζακυνθινού, πανεπιστημιακού καθηγητή, προκύπτει ν’ ανακαλύπτεται, μόλις: τόσο η “φέρουσα ικανότητα”, μιας περιοχής, τουριστικού προορισμού, όσο και τα φαινόμενα του “υπερτουρισμού” της, που παρατηρούνται κατά την άσκηση της τουριστικής δραστηριότητας. Τις οποίες, το δημοσίευμα αυτό, θεωρεί, ως τις κυριότερες αιτίες για τις δυσλειτουργίες τουριστικών περιοχών και ενός τόπου, με τα ανάλογα εκείνα συμπτώματα που εμφανίζονται ήδη και στο νησί της Ζακύνθου. Και με το δημοσίευμά του αυτό, ο Καθηγητής, προτείνει κάποιες εξειδικευμένες μελέτες, για την υπέρβαση ή και την απάλυνση, των δημιουργούμενων αυτών προβλημάτων…
Για εμάς πάντως, άλλες είναι οι αιτίες που προξενούν τα προβλήματα αυτά, που επεξεργάζεται το δημοσίευμα του Καθηγητή, τα οποία είναι συμπτώματα, ανεξάρτητα και μακρυά απ’ την πραγματικότητα, όταν δεν ξέρουν ή δεν διαθέτουν τους γεννήτορες τους.
Όμως, οι αιτίες τους, είναι, η ίδια η TUI και οι επιβαλλόμενες αθέμιτες, παραβατικές και παράνομες, τελικά, με το “δίκαιο του ανταγωνισμού”, όταν αυτό επιμετρήσει τις συμπεριφορές της TUI, τις οποίες και καταδεικνύουμε και τις θεωρούμε -με αποδείξεις και στοιχεία- πως είναι υπεύθυνες για τη γέννηση των φαινομένων ή και συμπτωμάτων αυτών, που μας πλήττουν έως και θανάσιμα…
Στο δημοσίευμα αυτό, αντέδρασα κι εγώ, με το ακόλουθο σχόλιό μου -που έχει τη σημασία του- στον προσωπικό λογαριασμό του κ. Καθηγητή, στο f/b, που έχει ως εξής:
«Μου προκάλεσε ανάμεικτα συναισθήματα το δημοσιευμένο εδώ πόνημά σου -αγαπητέ φίλε- για τη “φέρουσα ικανότητα” και τα φαινόμενα του “υπερτουρισμό” στο νησί μας, που αφορούν στην τουριστική του ανάπτυξη.
Αρχικά, θέλω -ανυπόκριτα και ειλικρινά- να σε συγχαρώ ιδιαίτερα, τόσο για τη θεματολογία του πονήματος που επέλεξες -αφού αυτή καταπιάνεται και προσπαθεί, με αγνή πρόθεση, να βοηθήσει και πρακτικά, τον κυριότερο οικονομικό κλάδο του γενέθλιου τόπου μας- όσο και να σε αξιολογήσω, επαινετικά επίσης, για την καλλιέπεια του κειμένου σου και την οργάνωση του λόγου που και εδώ εκφέρεις. Καθώς και για την εξαιρετική οργάνωση της επιχειρηματολογίας σου στο θέμα αυτό.
Ωστόσο, με μια δεύτερη αποτίμηση όμως, έχω τη γνώμη ότι αστόχησε το θαυμάσιο -κατά τ’ άλλα- αυτό πόνημά σου, να είναι τελεσφόρο, παραγωγικό και πρακτικά χρήσιμο…
Γιατί, δείχνει να είναι αποσπασματικό και χωρίς αξιοποιήσιμες -πρακτικά- δυνατότητες, οι οποίες εξαντλούνται σε ευχές, για το “δέον γενέσθαι”, στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του “υπερτουρισμού” και της υπέρβασης της “φέρουσας ικανότητας” του τόπου μας. Προβλήματα που πράγματι υφίστανται ήδη από πολλών ετών.
Θεωρώ, λοιπόν, το πόνημά σου αυτό, ως έναν στείρο -“πλατωνικού τύπου”- έρωτα, για το γενέθλιο τόπο μας, που δεν οδηγείται σε ολοκληρωτική ερωτική σχέση, ώστε να είναι και γόνιμη και με προοπτική, η σχέση αυτή, να φέρει και τους απογόνους της. Αλλά, αντίθετα, θίγει -απλώς και αποσπασματικά- τα επιφαινόμενα. Και αποφεύγει την εξέταση της ουσίας των ζητημάτων που ταλαιπωρούν και ταλανίζουν το Νησί μας. Εξ αιτίας, της στρεβλής και υπέρμετρης ανάπτυξης του τουριστικού κλάδου της οικονομίας του.
Πράγματι, έχουμε φτάσει και υπερβεί, ίσως, τα ακρότατα όρια, ισορροπίας και αντοχής, ενός λειτουργικού και βιώσιμου παραγωγικού συστήματος, στη Ζάκυνθο, αλλά και στη χώρα ολόκληρη. Με βασική αιτία της δυσλειτουργικότητας και παθογένειας αυτής -του παραγωγικού μοντέλου, συνολικά- την “μονοκαλλιέργια της τουριστικής μας ανάπτυξης”, η οποία αλληλοτροφοδοτείται, σκόπιμα και συστηματικά, με την παγίδευση μας, απ’ τον -ασκούμενο, επί δυο δεκαετίες ήδη- “αθέμιτο ανταγωνισμό” της γερμανικής TUI. Με τη συνεπικουρία -στο μεταξύ- της γερμανικής, επίσης, FRAPORT.
Κι ακόμη περισσότερο, καθαρά και ξάστερα, λέμε ότι:. Τα κολοσσιαία προβλήματα που κλυδωνίζουν σεισμικά και το νησί μας, τη Ζάκυνθο, δεν έχουν, για αίτιό τους, τον “υπερτουρισμό” και την υπέρβαση της “φέρουσας ικανότητας”. Αλλά, τα τεράστια αυτά προβλήματα -της “φέρουσας ικανότητα” και του “υπερτουρισμού”- συνιστούν το αιτιατό. Είναι δηλαδή, το αποτέλεσμα -και όχι η αιτία- της ασκούμενης πολιτικής των αντιανταγωνιστικών -άδικων & παράνομων- πρακτικών και των αθέμιτων μεθόδων του “καρτέλ” που εφαρμόζεται στη λειτουργία του -συστηματικά υποτιμολογημένου μας- τουρισμού. Με βασικό πρωταγωνιστή κι ενορχηστρωτή, στις εναρμονισμένες μεθοδεύσεις και πρακτικές τους, την κατέχουσα δεσπόζουσα θέση, στη τουριστική αγορά της χώρας μας, τη γερμανική TUI…
Αυτή είναι κατ’ εμέ και η βασική διάγνωση της παθογένειας των ζητημάτων που επεξεργάζεται το -καθ’ όλα- σοβαρότατο πόνημά σου, αγαπητέ μου συμπατριώτη. Και είναι κοινώς γνωστό πως: χωρίς την εύστοχη διάγνωση της ασθένειας, κάθε προσπάθεια θεραπείας της, αντιστοιχεί ή ομοιάζει, με την εξαντλητική αναζήτηση του “φύλου των Αγγέλλων”, στο Βυζάντιο, από τις κεφαλές της εκκλησίας. Όταν, με τους 180.000 μοναχούς, στα μοναστήρια, να προσεύχονται, για τη διάσωση της Πόλης & της Αγίας Σοφίας, ο Μωάμεθ ο Πορθητής, ήταν προ των πυλών της Κωνσταντινούπολης. Με γνωστές τις εξελίξεις και τη συγκρισιμότητα τους, στη σημερινή μας εποχή. Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας, μα και της ιστορίας των λαθών μας και του Δημόσιου Χρέους της χώρας και σήμερα. Μα με την ίδια όμως αγνή πρόθεση & αγωνία, για την ευοίωνη πορεία του τόπου μας, που πλήττεται απ’ την στρεβλή υπερανάπτυξη του τουρισμού που ασκούμε, αλλά με μη ορθολογικό και μη βιώσιμο τρόπο. Για τον οποίο, έχω προσφύγει -από το 2015 και μέχρι σήμερα, το 2022- με πονήματά μου, επανειλημμένα, προς την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Με σχετικές μου αναφορές, εκθέσεις – καταγγελίες μου & με θέσεις και προτάσεις μου, που εμπεριέχονται στην πραγματεία, που είναι εμβόλιμη και σε αυτή την αρθρογραφία μου και εμπεριέχεται σε πρόσφατο άρθρο μου, το οποίο, ενδεικτικά, επικολλώ κι εδώ:
Για άλλα άρθρα του κ. Μυλωνά πατήστε εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, κι εδώ.
Πραγματεία για τον τουριστικό κλάδο της οικονομίας μας, πατήστε εδώ, εδώ, εδώ, εδώ,κι εδώ.
Οι απόψεις των αρθρογράφων είναι προσωπικές, δημοσιεύονται στα πλαίσια της ελευθερίας του λόγου, και δεν είναι απαραίτητο να εκφράζουν κι αυτές του new-economy.gr.