Η Αχίλλειος πτέρνα

Του Τάκη Βενέτου*

Η αύξηση των ναύλων που προκαλεί η έλλειψη των μεταφορικών θαλάσσιων μέσων για την μεταφορά φυσικού αερίου και πετρελαίου θα είναι η επόμενη Αχίλλειος πτέρνα στο δυσοίωνο γεωπολιτικοοικονομικό διαμορφούμενο περιβάλλον, τόσο στον μεσοπρόθεσμο όσο και στον και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα των ενεργειακών ειδήσεων από τον Φεβρουάριο.

Για καλό λόγο, από την μια πλευρά, για τους ηγεμόνες παραγωγής ορυκτών καυσίμων, καθώς οι τιμές πιάσανε στρατόσφαιρα και άρα αποκομίζουν τεράστια κέρδη. Από την άλλη, γνωρίζουν ότι είναι σε αέναος πόλεμος με τα συμφέροντα της πράσινης ανάπτυξης, προκαλώντας με το ανοιγόκλειμα της στρόφιγγας την ανάλογη αναταραχή στα κράτη που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα και το φυσικό αέριο.

Από την άλλη, σαν δεύτερος καλός λόγος είναι για τους μικρούς traders or investors που επένδυσαν σε αντίστοιχες μετοχές προς το τέλος του 2021. Γνωστές οι δύο τριλογίες των άρθρων (new economy.gr), με γραφήματα και πίνακες που προειδοποιούσαν την επικείμενη κατάσταση.

Η επόμενη περίοδος αναταραχής με σοβαρές επιπτώσεις στους λαούς, έρχεται από την αύξηση των ναύλων στα δεξαμενόπλοια και στα πλοία LNG.

Με ποιο μεταφορικό μέσο εκτελείται δια της θαλάσσης η μεταφορά της ενέργειας; Με γκαζάδικα και τύπου LNG. Και ποια είναι τάση που διαμορφώνεται στο να ναυλωθεί ένας τέτοιος τύπος βαποριού; Αυξητική. Προηγήθηκε μια γερή αύξηση στα ναύλα των Aframax & Suez max και τώρα μετατοπίζεται στα VLCC, που έχουν μεγάλη ζήτηση και τα ημερήσια κέρδη που καταγράφονται, σε όλες τις περιοχές συναλλαγών (regions), να είναι άνω των 45.000$, άλλος ένα καλός λόγος για τους εφοπλιστές. Τον καλό λόγο, όμως, για εμάς τους θνητούς δεν έχω δει μέχρι στιγμής, παρά τα όσα διατυμπανίζουν οι ηγετίσκοι, γνωρίζοντας ότι ο σανός καλά κρατεί.

Πάμε παρακάτω. ‘’According to Platts, monthly VLCC shipments are set to surge 26% in Q3 to 135 loadings as conducive arbitrage is beckoning US, Middle Eastern and Western African exporters alike to target Asia’’.

Τι μας λέει η παράθεση; Αύξηση αποστολών κατά 26% στο Q3; Και αλλαγές στις ροές κατά Ασία μεριά; Τι σημαίνει ροές κατά Ασία μεριά; Σημαίνει το γεγονός που έχει σαν αποτέλεσμα τα γκαζάδικα και τα υγραεροφόρα (LNG) να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις.

Και εδώ που τα λέμε, η Ασία έχει δική της τόση παραγωγή ώστε να εφοδιάσει την Ευρώπη και να καλύπτει την δική κατανάλωση ή αναγκάζεται να εισάγει από την Αμερική ή μήπως εισάγει και από την Ρωσία; Αν εισάγει από την Αμερική και το βαφτίζει Αμερικανο-Ασιατικο, όπως στην Ελλαδα κάποτε βαφτίστηκε Ελληνικό το Σερβικό καλαμπόκι ή τα αρνιά από Βουλγαρία και Ρουμανία; Αν εισάγει από την Αμερική τότε ποιο εμπάργκο και πράσινα άλογα ισχύει; Αν εισάγει από την Ρωσία τότε το εμπάργκο είναι η μεγαλύτερη κοροϊδία κατά των λαών της ΕΕ (και … εμάς μην ξεχνιόμαστε). Επίσης, το άλλο ερώτημα που εγείρεται είναι, το κατά πόσο γρήγορα γίνεται η εισαγωγή; Θα προλάβουν να εισάγουν ή δεν θα προλάβουν πριν από την περίοδο θέρμανσης; Αν δεν προλάβουν, τούτο δεν καθιστά τις οικονομίες των Ασιατικών χωρών πιο ευάλωτες και κατά συνέπεια να εκδηλωθούν αρνητικές επιπτώσεις; Εκεί κάτω, μας έχουν συνηθίσει σε κρίσεις (Ασιατικές τίγρεις 1997).

Μεγάλες αποστάσεις, επομένως, σημαίνει λιγότερα ταξίδια, για αυτό όσο μεγαλύτερο είναι το γκαζάδικο ή το LNG carrier τόσο μεγαλύτερη ζήτηση έχει να ναυλωθεί, ώστε να ικανοποιηθεί η τεράστια ζήτηση της Ευρώπης, η οποία εν όψει του χειμώνα προσπαθεί να αγοράσει όσο περισσότερο πετρέλαιο και φυσικό αέριο μπορεί.

Όμως, βαπόρια δεν υπάρχουν διαθέσιμα όποτε γουστάρουν οι ‘’κάθε’’ Ευρωπαίοι. Πολλά είναι ήδη ναυλωμένα αλλά και καπαρωμένα για τον χειμώνα, καθώς η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί στην περίοδο αιχμής, ειδικά όταν το freeport LNG που είναι προγραμματισμένο να επανεκκινήσει τον Νοέμβριο. Να σημειωθεί ότι η αγορά LNG υποφέρει επειδή ο στόλος είναι ήδη περιορισμένος.

Ας λάβουμε υπόψη και άλλα δύο στοιχεία. Το πρώτο που έρχεται από την αποθήκευση τεράστιων ποσοτήτων crude & fuel σε πλοία ως πλωτές δεξαμενές και το δεύτερο από την κατασκευή πλοίων η οποία έχει επιβραδυνθεί τα τελευταία χρόνια. Κατά συνέπεια, τα δυο αυτά στοιχεία συμβάλλουν και αυτά στην έλλειψη προσφοράς πλοίων και συνεπώς καθιστά την tanker market ακόμη πιο σφιχτή, την οποία προκάλεσαν τα Ευρωπαϊκά μυαλά που μας κυβερνούν.

Εκτός από όλα αυτά, έρχεται να προστεθεί και το γεγονός που είδαμε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, την βιασύνη που εκδηλώθηκε από τους εμπόρους να εξασφαλίσουν όσα περισσότερα δεξαμενόπλοια κατηγορίας ‘’πάγου’’ μπορούσαν, εν αναμονή του εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό αργό, το οποίο κατευθύνεται σε μη ευρωπαϊκούς προορισμούς, πολλοί από αυτούς να είναι στην βόρεια θάλασσα.

Όλα μαζί, λοιπόν, υποδηλώνουνν ισχυρή ανοδική δυναμική για τις τιμές των ναύλων και τις επιπτώσεις που θα επιφέρει ώστε να αυξηθεί κατακόρυφα το ενεργειακό κόστος.

Αύξηση αποστολών κατά 26% στο Q3; Και αλλαγές στις ροές κατά Ασία μεριά; Και έντονη έλλειψη πλοίων που συντελεί στην αύξηση των ναύλων που συμβάλλει σε μεγαλύτερο κόστος στην ενέργεια; Καινούργιες αναμπουμπούλες μου φαίνεται θα έχουμε. Δεν μας φτάνανε όλα τα άλλα… ήρθε ο Μπορέλ στις 21 Σεπτεμβρίου, μετά την έκτακτη συνάντηση των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ (στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη), ανακοινώνοντας και άλλα περιοριστικά μέτρα που θα προωθηθούν το συντομότερο δυνατό κατά της Ρωσίας. Ε, τι να πει κανείς!!! Χαζομάρα, πάντως, εκ μέρους μας θα είναι να πούμε ότι δεν είναι έξυπνοι άνθρωποι, οπότε κάτι άλλο παίζει και έχει όνομα, εγκάθετες μαριονέτες που εξυπηρετούν συμφέροντα, γιατί προέχει η ιδιοτέλεια και όχι το συμφέρον των λαών. Όταν, για παράδειγμα, ρωτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της J.P.Morgan αν έχει η τράπεζά του πολιτική ενάντια στη χρηματοδότηση νέων προϊόντων πετρελαίου και φυσικού αερίου, απάντησε: Absolutely not, and that would be the road to hell for America.

Χαζοί πάντως δεν είναι. Το μάρμαρο όμως ποιος το πληρώνει πάντα;

*Πλοίαρχος Ε.Ν. – Maritime Business Plymouth University.

Photo by Chris Pagan