«Μπλόφα» οι δασμοί των ΗΠΑ στα κινεζικά προϊόντα;

Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη

Με «κομμένη» την ανάσα παρακολουθούμε οι περισσότεροι από εμάς, το σκληρό «πόκερ» που παίζεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα. Από την μια μεριά η παραδοσιακή οικονομική (κι όχι μόνο) δύναμη των ΗΠΑ, κι από την άλλη η ανερχόμενη δύναμη της Κίνας. Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να επιβάλλει δασμούς σε χάλυβα, αλουμίνιο, αλλά και σε κινεζικά προϊόντα, δημιούργησε έντονη αναστάτωση στα διεθνή χρηματιστήρια υπό τον φόβο ενός εμπορικού πολέμου. Η εμμονή όμως του Donald Trump με την Κίνα, αφορά μόνο την ασιατική χώρα ή στοχεύει και κάπου αλλού;

Μέρος του παιχνιδιού οι δασμοί;

Η επόμενη μέρα της κρίσης του 2008 στις ΗΠΑ δεν θύμιζε σε τίποτα αυτές πριν από αυτήν. Η πρώτη καπιταλιστική οικονομία στον κόσμο εδώ και δεκαετίες, όπου ο καπιταλισμός βρίσκεται στο ίδιο της το DNA, χρειάστηκε να λειτουργήσει σοσιαλιστικά προκειμένου να μην ξανά ζήσει την Μεγάλη Κρίση του 1929, διασώζοντας τράπεζες με κρατικά χρήματα. Πραγματικά αυτό αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για το κύρος του «θείου Σαμ», καθώς τα «γεράκια» της Fed χρειάστηκαν να διαθέσουν αρκετά τρισ. δολάρια προκειμένου να επαναφέρουν την αμερικανική οικονομία σε ανταγωνιστικά και πάλι επίπεδα.

Όπως αποδείχθηκε και στην πράξη, η οικονομία των ΗΠΑ άρχισε να βρίσκει και πάλι τον παλιό της ρυθμό, με την ανεργία να υποχωρεί σε χαμηλό δεκαετιών, και την αμερικανική οικονομία να επανέρχεται στους παλιούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κι επειδή μιλάμε για «γεράκια», δεν είναι δυνατόν να αφήσουν να τους ενοχλεί το «χαλίκι μέσα στο παπούτσι» τους, καθώς το ομοσπονδιακό κράτος συνεχίζει να απειλείται με shut down, το χρέος διαρκώς αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, ενώ νέοι παίκτες έχουν κάνει την εμφάνιση τους με αξιώσεις στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα, και οι οποίοι διευρύνουν συνεχώς το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ.

Το «χτύπημα» εναντίον της φοροαποφυγής, η μείωση του εταιρικού φόρου, ο ήχος των τυμπάνων του πολέμου και πάλι, αλλά και η επιβολή δασμών σε σειρά προϊόντων, αποκλειστικό και μόνο στόχο έχουν την αναστάτωση στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τις αδυναμίες των αντιπάλων τους, αφού προηγουμένως έχουν δημιουργήσει όλες τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την αμερικανική οικονομία. Οι δασμοί αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου, καθώς οι αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου εκμεταλλεύονται προς ιδίων όφελος την αφελή απόφαση του OPEC και της Ρωσίας να προχωρήσουν σε μείωση της παραγωγής τους, δίνοντας έτσι χώρο στις αμερικανικές εταιρείες. Μπορεί η Κίνα να αποτελεί μία μεγάλη αγορά, με την οικονομία της να έχει επάξια κερδίσει όλα αυτά τα χρόνια την δεύτερη θέση παγκοσμίως, αλλά η «έξοδος» από το παιχνίδι άλλων σημαντικών οικονομιών θα λειτουργήσει σίγουρα υπέρ των Αμερικανών.

Πώς όμως μπορούν να γίνουν τα παραπάνω, αφού μέχρι στιγμής ο Αμερικανός πρόεδρος βάλλει κατά της Κίνας; Τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης που ισχύουν ακόμη σε ευρωζώνη και Ιαπωνία, η αδυναμία αύξησης του πληθωρισμού στις εν λόγο οικονομίες, αλλά και η σταδιακή αύξηση του δολαρίου (εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων), εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για ευρωζώνη, Ιαπωνία, αλλά και για τις οικονομίες των αναδυόμενων οικονομιών, των οποίων το δημόσιο χρέος τους άρχισε ήδη να πλήττεται από την μικρή ενίσχυση του δολαρίου.

Φανταστείτε η παγκόσμια οικονομία να εισέλθει σε ένα ή δύο χρόνια σε ύφεση· ποιος ή καλύτερα ποιοι θα αποτελέσουν σε μία τέτοια περίπτωση τους αδύναμους κρίκους; Πάντως όχι οι ΗΠΑ αλλά ούτε και η Κίνα. Ναι καλά το φανταστήκατε! Η ευρωζώνη θα είναι η πρώτη η οποία θα δεχθεί σημαντικό πλήγμα, καθώς αντιμετωπίζει ακόμη σημαντικό πρόβλημα χρέους, δημόσιο και ιδιωτικό, ενώ σχεδόν αμέσως αρκετές αναδυόμενες οικονομίες θα αντιμετωπίσουν την πιθανότητα της χρεοκοπίας, μιας και θα δυσκολευτούν να αναχρηματοδοτήσουν το δημόσιο χρέος τους, λόγο αυξημένων επιτοκίων, αλλά και της υποτίμησης των εθνικών τους νομισμάτων.

Τα θεμέλια της αμερικανικής οικονομίας

Είναι γνωστό της πάση, πως τα θεμέλια της εκάστοτε οικονομίας αποτελούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θα ήταν αφέλεια από πλευράς των ιθυνόντων χάραξης της μακροοικονομικής και νομισματικής πολιτικής της αμερικανικής οικονομίας, εάν ξεκινούσαν έναν πόλεμο χωρίς να έχουν πρώτα εξασφαλίσει τα μετόπισθεν. Κι αυτά δεν είναι άλλα από την κατάσταση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς ο δείκτης αισιοδοξίας των μικρών επιχειρήσεων στις ΗΠΑ βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά, στις 107,39 μονάδες, όπως παρατηρούμε και στο παρακάτω γράφημα.

Πηγή γραφήματος: www.nfib-sbet.org/

Συμπέρασμα

Όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από τα παραπάνω, οι ΗΠΑ γνωρίζουν πολύ καλά πως στην παρούσα φάση ένας εμπορικός πόλεμος με την Κίνα θα ήταν χαμένος από χέρι. Αυτό εξάλλου εξάγεται και από την ωμή παραδοχή την προηγούμενη εβδομάδα του Αμερικανού προέδρου σε συνέντευξη του σε ραδιοφωνικό σταθμό, αναφέροντας «πως μπορεί να χάσουμε τώρα τον εμπορικό πόλεμο, αλλά θα κερδίσουμε μακροπρόθεσμα». Τα «γεράκια» της Fed αποσκοπούν στην εξασθένιση των υπόλοιπων οικονομιών, καθώς από τους δεκαπέντε μεγαλύτερους εμπορικούς τους εταίρους, έχουν με όλους εμπορικό έλλειμμα. Όταν με την Κίνα το εμπορικό έλλειμμα ανέρχεται στα $375,2 δισ., και με τους υπόλοιπους δεκατέσσερις στα $466,9 δισ., μια μείωση κατά τριάντα τις εκατό (ας πούμε) θα αποτελέσει κέρδος τόσο για την αμερικανική οικονομία, όσο και για τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Εξάλλου, η νίκη αγαπά την προετοιμασία………………