Καινοτόμος επιχειρηματικότητα μέσω θερμοκοιτίδας

Η καινοτομία δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Είναι μία έννοια που μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είναι τόσο παλιά όσο και η ανθρωπότητα. Είναι στη φύση μας, άλλωστε, να ψάχνουμε νέους τρόπους για να κάνουμε πράγματα και να τα καλυτερεύουμε, δοκιμάζοντάς τα στην πράξη. Ο κόσμος θα ήταν τελείως διαφορετικός χωρίς τις σημαντικές καινοτομίες του πρόσφατος παρελθόντος, όπως είναι τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα και οι τηλεπικοινωνίες.

Καινοτομίες

Επιπλέον, είναι ξεκάθαρο ότι οι καινοτομίες κάθε μορφής έχουν θετική επίδραση στην αποδοτικότητα των επιχειρήσεων συνολικά και κατ’ επέκταση στις οικονομίες που τις περιβάλλουν. Σύμφωνα με τον ChrisFreeman, εξέχουσα μορφή των θεωρητικών της καινοτομίας, «η έλλειψη καινοτομίας ισοδυναμεί με θάνατο». Απαραίτητη προϋπόθεση, λοιπόν, για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε ένα προηγμένο βιομηχανικά κράτος είναι η ικανότητά του να παράγει διαρκώς καινοτομικά προϊόντα.

Η έλλειψη καινοτομίας στην Ελλάδα

Ωστόσο, η Ελλάδα, σύμφωνα με το EuropeanInnovationScoreboard, βρίσκεται σταθερά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον αφορά τις καινοτομικές επιδόσεις. Το 2016 κατέλαβε την 45η θέση παγκοσμίως και την 19η ανάμεσα στις 28 χώρες της Ε.Ε., παρουσιάζοντας μέτρια καινοτομικά αποτελέσματα, μαζί με χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Κροατία. Αλλά και οι επιδόσεις της στους επιμέρους δείκτες δεν είναι καλές. Το εκπαιδευτικό σύστημα δε μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας ανταγωνιστικής οικονομίας (καταλαμβάνουμε την τελευταία θέση), ενώ το 2014 μόλις το 0,84% του ΑΕΠ επενδύθηκε στην έρευνα. Τα ελληνικά Πανεπιστήμια εφαρμόζουν σημαντική έρευνα με μεγάλο πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο ότι η έρευνα αυτή είναι κατά κύριο λόγο βασική και όχι εφαρμοσμένη, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν εμπορικά αξιοποιήσιμα προϊόντα ή υπηρεσίες.

Αναβαθμισμένη επιχειρηματικότητα

Η πορεία αυτή μπορεί να αντιστραφεί με τη δημιουργία μιας επιχειρηματικότητας που θα στηρίζεται στην καινοτομία και τη γνώση. Μιας επιχειρηματικότητας υψηλών δυνατοτήτων που θα αναζωογονήσει την εγχώρια οικονομία και θα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα της «ήπιας» καινοτομίας. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι μια αναβαθμισμένη επιχειρηματικότητα σε όρους καινοτομίας είναι ανάγκη και όχι πολυτέλεια για τη χώρα μας. Τι είδους επιχειρηματικότητα, όμως, είναι αυτή, και πως μπορούμε να την ορίσουμε;

Η επιχειρηματικότητα που βασίζεται στη γνώση ή αλλιώς η επιχειρηματικότητα καινοτομίας περιλαμβάνει την ανάπτυξη καινοτομιών μέσω της δημιουργίας νέας γνώσης. Αποτελεί μια ειδική μορφή επιχειρηματικότητας που συνδέεται με την επονομαζόμενη Οικονομία της Γνώσης. Με την ύπαρξη μιας τέτοιας επιχειρηματικότητας η οικονομία μας θα μπορέσει να ανταγωνιστεί τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές (για αρχή) χώρες και θα εμφανίσει καλύτερες επιδόσεις στους ρυθμούς ανάπτυξης, από την 22η θέση που κατέχει μέχρι τώρα για όλη την περίοδο 2008-2015 (growth performance).

Η περίπτωση της θερμοκοιτίδας Invent ICT

Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας που βασίζεται στη γνώση και την καινοτομία αποτελεί η σύμπραξη της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας, της θερμοκοιτίδας ΕΠΙ.νοώ του ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ και του μη-κερδοσκοπικού οργανισμού ID/GC στην ανάπτυξη και λειτουργία του INVENT ICT, ενός εντατικού προγράμματος επώασης καινοτόμων επιχειρηματικών σχημάτων.  Οι ομάδες που εντάσσονται στο πρόγραμμα αποτελούνται από νέους επιστήμονες υψηλού εκπαιδευτικού επιπέδου -κάτοχοι μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων- και τα επιχειρηματικά σχήματα, με γνώμονα την τεχνολογία, δίνουν καινοτόμες λύσεις σε τομείς όπως είναι το περιβάλλον, η υγεία, ο αθλητισμός, το gaming, τα τρόφιμα, ο τουρισμός, η ναυτιλία, το εμπόριο. Διαφοροποίηση του προγράμματος είναι ότι τα επιχειρηματικά σχήματα λαμβάνουν υποστηρικτικές υπηρεσίες εξατομικευμένης συμβουλευτικής, μεθοδολογία που έχει αναπτύξει το ΕΠΙ.νοώ σε συνεργασία με τον εξειδικευμένο, σε θέματα υποστήριξης καινοτόμων επιχειρηματικών σχημάτων, βελγικό οργανισμό SO Kwadraat. Η υποστήριξη εξειδικεύεται σε θέματα δικτύωσης, καθοδήγησης και επιχειρηματικής επώασης. Συνεργαζόμενοι μέντορες και coaches από τον ακαδημαϊκό και επιχειρηματικό χώρο παρέχουν καθοδήγηση μέσω πρακτικών εργαλείων και παραδειγμάτων, αξιολογούν τα επιχειρηματικά σχέδια και συμβουλεύουν στον άξονα εξέλιξης και υλοποίησης της επιχειρηματικής ιδέας.

Σε ποιους απευθύνεται

Το πρόγραμμα (οι αιτήσεις συμμετοχής κλείνουν Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2018) απευθύνεται σε φοιτητές, ερευνητές και αποφοίτους του ΕΜΠ ή αντίστοιχα μέλη των συνεργαζόμενων Πανεπιστημίων (Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Πολυτεχνείο Θράκης, Πανεπιστήμιο Πατρών). Για την υποβολή αίτησης ένταξης ακολουθήστε τον σύνδεσμο http://inventict.gr/apply/

Νίκος Κανέλλος, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ΕΜΠ