Το νέο περιβάλλον με την Τουρκία: Βασικές αρχές της σύγχρονης εθνικής αμυντικής στρατηγικής

Του Δημητρίου Τσαιλά

Η πρώτη 1  και κύρια σκέψη για όσους καταρτίζουν μια στρατηγική είναι η σταθερή κατανόηση του στρατηγικού περιβάλλοντος και του πλαισίου στο οποίο πρέπει να ακολουθηθεί η στρατηγική μας. Οι πηγές του πλαισίου μας αναφέρονται, ως πολιτικές, στρατιωτικές, κοινωνικοπολιτισμικές, γεωγραφικές, τεχνολογικές και ιστορικές. Η κατανόησή μας για το   στρατηγικό πλαίσιο αφορά την κατανόησή μας για τον αντίπαλο και το συγκεκριμένο περιβάλλον στο οποίο θα λειτουργεί η στρατηγική.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι ελλείψεις στη στρατηγική απόδοση του Ελληνισμού στην ελληνοτουρκική υπόθεση οφείλονται σε ελλείψεις στην κατανόηση του συγκεκριμένου πλαισίου και του πολιτισμού που ο Ελληνισμός και οι σύμμαχοί μας έχουν προσπαθήσει να αλλάξουν.

Η στρατηγική κουλτούρα δεν είναι ούτε σταθερή ούτε αποφασιστική, αλλά διαμορφώνει την αναγνώριση των προβλημάτων και πλαισιώνει έναν αρχικό φακό για λύσεις.  Η καλή στρατηγική   απαιτεί κατανόηση του «αντιπάλου» και πρέπει να περιλαμβάνει κατανόηση της σχετικής ιστορίας, της γεωγραφίας, της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας. Υπάρχει μια τάση στους ελληνικούς κύκλους χάραξης στρατηγικής να επιμένουν στις γραμμικές και ορθολογικές διαδικασίες σαν να μπορεί να απομονωθεί η πολιτική. Όπως υποστήριξε ο Clausewitz, μια εθνική στρατηγική αναπτύσσεται για την υποστήριξη της επίτευξης της «πολιτικής όπως ορίζεται από την πολιτική “ 2.

Αυτός είναι ο καλύτερος ορισμός, καθώς η πολιτική επηρεάζει ή καθοδηγεί και επομένως έχει αντίκτυπο στη διαμόρφωση της στρατηγικής, η οποία πρέπει να είναι ανταγωνιστική. Όντας ανταγωνιστικοί σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε ότι οποιαδήποτε στρατηγική λειτουργεί σε ένα διαδραστικό και εχθρικό περιβάλλον στο οποίο άλλα μέλη επιδιώκουν να προωθήσουν τα συμφέροντά τους.

Μια ανταγωνιστική στρατηγική σέβεται τις επιλογές που μπορεί να ορίσει ο αντίπαλος. Αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα ότι ο πόλεμος είναι μια αμοιβαία μονομαχία, μια διαδραστική άσκηση σε δράση, απάντηση και αντιπαράθεση. Αυτή η σκέψη είναι το μέρος της στρατηγικής- κάνοντας, όπου κάποιος λαμβάνει υπόψη τις σχετικές δυνάμεις και αδυναμίες του εαυτού του και του αντιπάλου του. Η στρατηγική σχεδιάζεται και εκτελείται στον πραγματικό κόσμο, σε ένα περιβάλλον που τελικά ασχολείται με περιορισμούς. Οι πιο προφανείς περιορισμοί είναι ο χρόνος, οι πληροφορίες και οι πόροι .

Ο πόλεμος   γενικά και οι επιχειρήσεις, ιδίως, είναι ανταγωνιστικοί και οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται σε ένα πλαίσιο που ανταμείβει την έγκαιρη δράση. Με την πρόβλεψη, τη λήψη απόφασης, και ενεργώντας με τον χρόνο ως τον πιο πολύτιμο πόρο, μπορεί κανείς να δημιουργήσει και να διατηρήσει ένα   πλεονέκτημα της δράσης. Το ίδιο ισχύει για τις πληροφορίες.

Η στρατηγική βασίζεται στη συλλογή πληροφοριών και στη γνώση της άλλης πλευράς. Δεν πολεμούμε άψυχα αντικείμενα, αλλά πραγματικούς στρατιώτες με τις ιδέες τους και τη δική τους ελεύθερη βούληση. Η έννοια της τριβής του Clausewitz υπάρχει σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο. Υπάρχει σε όλα τα επίπεδα, και επομένως υπάρχει ανάγκη για σύνεση στην ανάληψη κινδύνων και προσαρμοστικότητα στη στρατηγική σκέψη που δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί.

(O Ναύαρχος Δ. Τσαιλάς δίδαξε, μεταξύ άλλων, επι σειρά ετων στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως και της Στρατηγικής και Ασφάλειας σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου)

Για άλλα αρθρα του ναυάρχου Τσαιλά πατήστε ΕΔΩ

παραπομπές

1 Tsailas, D. 2020, The Reaction of the Armed Forces to Hybrid Threats – the Greek Case, Vol. 1 No. 2, ,  Security Science Journal, ISSN 2737-9493

2.Tiha von Ghyczy , Bolko von Oetinger, Christopher Bassford , Κλάουζεβιτς για τη στρατηγική: Έμπνευση και διορατικότητα από ένα κύριο Strategist, John Wiley & Sons, Βοστώνη, US.2021.

new-economy.gr

Photo by Abdullah Öğük from Unsplash