Η άποψη του Αμβροσίου για τη σχέση της Φιλικής Εταιρείας με τη μασονία
Όποτε εκφράζεται δημοσίως ο πρώην Μητροπολίτης Αιγιαλείας και Καλαβρύτων, Αμβρόσιος προκαλεί αίσθηση. Ποικίλλουν οι αντιδράσεις και τα σχόλια για τις θέσεις που παίρνει.
Συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης που οργάνωσε η Φιλική Εταιρεία για την οποία έχουν ειπωθεί πάρα πολλά και κυρίως για το αν ήταν μασονική ή όχι.
Μέσω του βιβλίου του «Τεκτονισμός και Φιλική Εταιρεία» (εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος) το οποίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1971 και επανεκδόθηκε το 1989, ο δυναμικός Ιεράρχης διατυπώνει γνώμη για το συγκεκριμένο θέμα.
βιβλίο Αμβρόσιου για Φιλική Εταιρεία
Κάνει συγκρίσεις της προαναφερόμενης οργάνωσης με τον τεκτονισμό (σύμβολα, όρκος), αναφέρεται στο ενδεχόμενο τα μέλη της (δηλ. της Φιλικής) να ήταν μασόνοι, συγκρίνει επίσης τους στόχους του χριστιανισμού με τους αντίστοιχους των τεκτόνων, γράφει για τα μέτρα που πήραν ο Καποδίστριας (ως πρώτος Κυβερνήτης του ελεύθερου ελληνικού κράτους) και ο Κυπριανός (Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ιερομάρτυρας και μυημένος Φιλικός) κατά της μασονίας, τις αντιφάσεις για το έτος μύησης (αν έγινε ποτέ κάτι τέτοιο) στη μασονία των Καποδίστρια και Μαυροκορδάτου, τις ομολογίες γνωστών τεκτόνων για εκείνους που κατηχήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία και τη σχέση που είχαν με μυστικές εταιρείες όσοι επιθυμούσαν την ένταξή τους στη Φιλική Εταιρεία.
Αμβρόσιος
Το εν λόγω συγγραφικό έργο είναι αφιερωμένο στην ιερά μνήμη των ιδρυτών της Εταιρείας των Φιλικών όπως αναγράφεται στην 5η σελίδα.
Από την πλευρά μας θα παρουσιάσουμε συνοπτικά τα στοιχεία που παραθέτει ο κ. Αμβρόσιος (κατά κόσμο Αθανάσιος Λενής) και ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του.
1) Η Φιλική Εταιρεία υπήρξε προέκταση της Τεκτονικής Στοάς και τα μέλη της ήταν συγχρόνως και μέλη της Στοάς; Πρόκειται για ερώτημα που θέτει στη σελίδα 12.
2) Συγκρίσεις των συμβόλων της Φιλικής Εταιρείας με τα αντίστοιχα των Τεκτόνων (Σελ. 25 και 35)
Φιλική Εταιρεία
Ο Τσακάλωφ ως μέλος του «Ελληνόγλωσσου Πανδοχείου» που είχε ιδρυθεί προεπαναστατικά στο Παρίσι, ήξερε τα κοινά χαρακτηριστικά (όρκος, σύμβολα, προσωνύμια, μυστική λειτουργία κλπ) με τον Τεκτονισμό ο οποίος δεν δύναται να τα μονοπωλεί.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης απηύθυνε κάλεσμα για ένοπλο αγώνα με στόχο την απελευθέρωση του γένους και την αντικατάσταση της σημαίας των Τούρκων όχι με το Τεκτονικό Σύμβολο του Γνώμονα, αλλά με τον Τίμιο Σταυρό των Χριστιανών (σημαία του κινήματος του Υψηλάντη).
3) Τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας ήταν προδότες του Τεκτονισμού; (Σελ. 104 – 108)
Δεκτός στη συγκεκριμένη Εταιρεία γινόταν όποιος δεν είχε σχέση με μυστική εταιρεία. Σε αντίθετη περίπτωση έπρεπε να απαρνηθεί τον Τεκτονισμό, άρα τον πρόδιδε.
4) Στόχοι Χριστιανισμού και Τεκτόνων (Σελ. 29 – 30)
Η Επανάσταση είχε θρησκευτικό χαρακτήρα. Το σύνθημά της ήταν «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος». Η ρίζα της αφυπνίσεως του Έλληνα βρίσκεται στην προσβολή της θρησκείας από τον Τούρκο κατακτητή.
Ο Τεκτονισμός αποτελεί αντιχριστιανική θρησκεία, επιβουλεύεται τον Χριστιανισμό, δεν αναγνωρίζει πατρίδα και εθνολογικά όρια.
5) Ο Καποδίστριας διώκτης της Μασονίας και ο Κυπριανός αφορίζει τον Ελευθεροτεκτονισμό (Σελ. 80 – 85, 95 – 97)
ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Ο πρώτος Κυβερνήτης του ελεύθερου ελληνικού κράτους υπήρξε φανατικός διώκτης και άσπονδος πολέμιος της Μασονίας. Στις 8/6/1828 τόλμησε να εκδώσει διαταγή κατά του Τεκτονισμού με μυστική εγκύκλιο (υπ’ αριθμ. 2953) την οποία εξαπέλυσε προς το «Πανελλήνιο», τους Έκτακτους Επιτρόπους στο Αιγαίο Πέλαγος και στην Πελοπόννησο, καθώς και στους Αρχηγούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Συγκεκριμένα κήρυξε ιερά σταυροφορία εναντίον κάθε μυστικής Εταιρείας διατάσσοντας μάλιστα την κατάργηση και το κλείσιμο όλων χωρίς να εξαιρεθεί καμία.
(Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Ιερομάρτυρας)
Ο Κυπριανός (Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, ιερομάρτυρας και μυημένος Φιλικός) στις 2/2/1815 εξέδωσε ειδικό αφορισμό εναντίον των Τεκτόνων. Το εν λόγω ιστορικό κείμενο βρίσκεται στον Α΄ΚΩΔΙΚΑ των Εγγράφων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου στη σελίδα 183 με την επιγραφή: Κυπριανού Αρχιεπισκόπου «Αφορισμός κατά των Φραμασόνων» 1815 Φεβρουαρίου, 2.
6) Αντιφάσεις για το αν ήταν μασόνοι ο Καποδίστριας και ο Μαυροκορδάτος (Σελ. 130 -131)
Ο πρώην Μητροπολίτης Αιγιαλείας και Καλαβρύτων αναφέρεται στις αντιφάσεις του Δ.Π. Καλογερόπουλου σχετικά με το έτος μύησης στη μασονία του Ιωάννη Καποδίστριας και του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.
Για τον πρώτο υποστηρίζει ότι έγινε μέλος τα έτη 1784, 1814 και 1820, ενώ για τον Οσποδάρο (διοικητικός τίτλος της Οθωμανικής διοίκησης για τη Μολδαβία και τη Βλαχία που δήλωνε τον διοικητή, ηγεμόνα, πρίγκηπα με σχετική αυτονομία και διατηρήθηκε από τον 15ο ως τις αρχές του 19ου αιώνα) της Βλαχίας τα έτη 1784 και 1819. Ποια απ’ όλες τις χρονιές είναι η ορθή;
7) Γνωστοί τέκτονες αμφισβητούν τις φήμες περί μασονικής ιδιότητας των μελών της Φιλικής Εταιρείας (Σελ. 122 – 124)
Οι τέκτονες (σύμφωνα με τον κ. Αμβρόσιο) Δ.Π. Καλογερόπουλος, Στ. Ι Μακρυμίχαλος και Π.Γ. Κρητικός υποστηρίζουν ότι δεν προκύπτει από πουθενά η διπλή ιδιότητα (Φιλικοί και μασόνοι) όσων κατηχήθηκαν στην εν λόγω Εταιρεία. Σχετική αναφορά γίνεται και για τον Καποδίστρια.
8) Γνώμη του καθηγητή Απ. Β. Δασκαλάκη για τη φημολογούμενη σχέση της Φιλικής Εταιρείας με τη Μασονία (Σελ. 93)
Ο διακεκριμένος καθηγητής μέσω ημερήσιας αθηναϊκής εφημερίδας υποστήριξε ότι είναι φαντασιοκοπήματα και ουδεμία σχέση υπήρχε.
9) Η καθολική συμμετοχή της Εκκλησίας στη Φιλική Εταιρεία (Σελ. 36 – 50)
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είχε λάβει θέση κατά του Τεκτονισμού με Συνοδική Πράξη από το 1774 και δεν θα έδινε τη συγκατάθεσή της για να μυηθούν ιερείς στη Φιλική Εταιρεία ακόμα και αν υπήρχε υπόνοια σχέσεών της (Φιλικής) με τη Στοά.
(Για την προσφορά της εκκλησίας στην επανάσταση του 1821 μπορείτε να διαβάσετε το σχετικό αφιέρωμα που δημοσιεύσαμε στις 24 Mαρτίου 2019. http://new–economy.gr/2019/03/24/i–profora–tis–ekklisias–stin–epanastasi–tou-1821/)
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ 1821
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ
ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ
Χρήστος Παπαθεοφάνους, Αθλητικός συντάκτης
(τακτικό μέλος ΕΣΗΕΑ και ΠΣΑΤ, βραβευμένος από τον ΠΣΑΤ το 2012)