Μπορούν να αποδειχθούν προφητικές οι δηλώσεις Kudlow για χρυσό και δολάριο;
Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Στον κόσμο των αγορών οι εκτιμήσεις είναι ένα καθημερινό φαινόμενο, μιας και πάνω σε αυτές στηρίζεται ολόκληρη η λειτουργία των χρηματιστηρίων. Οι εκτιμήσεις άλλοτε αποδεικνύονται σωστές και άλλοτε όχι, με αυτούς που θα προβλέψουν σωστά να ανταμείβονται με κέρδη, ενώ στην αντίθετη περίπτωση να τιμωρούνται με ζημίες.
Μπορεί η πρόβλεψη ή η εκτίμηση ενός επαγγελματία του επενδυτικού χώρου ή ενός επενδυτή να μην θεωρούνται επιλήψιμες (τις περισσότερες φορές), όταν όμως αυτές εκφράζονται δημοσίως από κυβερνητικά στελέχη, τότε τίθεται θέμα. Μία τέτοια δήλωση πραγματοποίησε την περασμένη Πέμπτη ο νέος οικονομικός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου, Larry Kudlow, λέγοντας «πως θα αγόραζα δολάριο και θα πουλούσα χρυσό». Η συγκεκριμένη δήλωση ίσως αποδειχθεί προφητική για το μέλλον, για τους λόγους που θα δούμε παρακάτω.
Ποιος είναι ο κ. Larry Kudlow;
Ο Larry Kudlow αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο του Rochester το 1969, και το 1971 σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά στο πανεπιστήμιο του Princeton, διατηρώντας στενές σχέσεις με το δημοκρατικό κόμμα και τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Bill Clinton. Εργάστηκε στην γνωστή Bear Sterns, στον χώρο των Media, καθώς και στη Fed Νέας Υόρκης, ενώ ήταν υπέρμαχος του ελεύθερου εμπορίου και της μείωσης των φόρων, πριν προσληφθεί ως οικονομικός σύμβουλος του Αμερικανού Προέδρου Donald trump.
Τί κρύβουν οι δηλώσεις του κ. Kudlow;
Από την «οικονομική ελευθερία» ο νέος οικονομικός σύμβουλος του Donald Trump, βρέθηκε ξαφνικά στο «άνδρο» του προστατευτισμού· στον Λευκό Οίκο. Οι πρώτες του δηλώσεις προκάλεσαν πτώση 0,80% στην τιμή του χρυσού εκείνη την ημέρα, με το πολύτιμο μέταλλο να τις περιορίζει στο 0,58% στο τέλος της συνεδρίασης, ενώ σημαντικά κέρδη είχε καταγράψει η ισοτιμία του δολαρίου έναντι των περισσότερων νομισμάτων.
Αυτό το οποίο «κρύβεται» πίσω από τις δηλώσεις του νέου οικονομικού συμβούλου, είναι ότι ίσως η αμερικανική οικονομία εισέρχεται σε μια νέα εποχή, αυτή του χαμηλού πληθωρισμού. Κι αυτό διότι η τιμή του χρυσού μέχρι στιγμής, αποτελεί το επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού και σε περιόδους αύξησης του γεωπολιτικού κινδύνου.
Η πραγματικότητα ίσως είναι, ότι η αμερικανική οικονομία μάλλον έχει εισέλθει σε μια μακρά περίοδο χαμηλού πληθωρισμού, μιας και η περίπτωση του περιορισμένου γεωπολιτικού κινδύνου όπως διαπιστώνεται τις τελευταίες μέρες, μάλλον δεν ισχύει. Ως υπέρμαχος ο κ. Kudlow της μείωσης των φόρων, αξίζει να εξετάσουμε παρακάτω την συμπεριφορά του πληθωρισμού των ΗΠΑ σε περιόδους όπου υπήρξαν μειώσεις φόρων.
Μείωση φόρων, πληθωρισμός και χρυσός
Στο βασικό πρόγραμμα του Αμερικανού προέδρου κατά την προεκλογική του εκστρατεία ήταν η μείωση των φόρων, με αυτό να γίνεται πράξη πριν λίγους μήνες. Όπως μπορούμε να διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, η μείωση των φόρων το 1981 από το 69% στο 50%, οδήγησε σε μείωση του πληθωρισμού από το 13,5% στο 3,21% δύο χρόνια αργότερα, με την τιμή του χρυσού να υποχωρεί από τα $514 στα $314 ανά ουγγιά. Δηλαδή, η μείωση των φόρων οδήγησε σε πτώση τόσο την τιμή του χρυσού, όσο και τον πληθωρισμό, παρά το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία είναι συνυφασμένη με την κατανάλωση.
Το 1986 από το 50% ο φόρος φυσικών προσώπων υποχώρησε μέσα σε δύο χρόνια στο 28%, με τον πληθωρισμό όμως αυτή την φορά να ενισχύεται από το 1,85% στο 5,4% το 1990, και την τιμή του χρυσού από τα $$345 στα $465 το 1988, ακολουθώντας την ανοδική πορεία του πληθωρισμού.
Η σταδιακή αύξηση του φόρου από το 28% στο 39,6% το 1993, οδήγησε σε σταδιακή υποχώρηση τον πληθωρισμό, που από το 5,4% το 1990 υποχώρησε στο χαμηλό του 1,55% το 1998, με την τιμή του χρυσού να μην ακολουθεί αυτή την φορά τον πληθωρισμό, καθώς κυμάνθηκε το αντίστοιχο χρονικό διάστημα μεταξύ των $300-350 ανά ουγκιά.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η μικρή μείωση των φόρων οδήγησε σε αύξηση του πληθωρισμού, έως το υψηλό του 3,83% το 2008, και την τιμή του χρυσού σε ένα μακροχρόνιο ανοδικό κύκλο.
Πηγή γραφήματος: https://fred.stlouisfed.org
Συμπέρασμα
Μπορεί πριν την κρίση του 2008 η μείωση των φόρων να οδηγούσε σε αύξηση του πληθωρισμού και παράλληλή αύξηση της τιμής του χρυσού (πλην εξαιρέσεων), αυτό όμως μετά την χρηματοοικονομική κρίση δείχνει να μην ισχύει. Οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών οι οποίες πλημμύρισαν το χρηματοοικονομικό σύστημα με φθηνό και άφθονο χρήμα, δείχνουν να έχουν μεταλλάξει και την λειτουργία της αμερικανικής οικονομίας, πέραν των χρηματιστηρίων.
Ο δεκαετής σχεδόν ανοδικός κύκλος του αμερικανικού χρηματιστηρίου (αλλά και των διεθνών), αποδεικνύεται δημιούργημα της Fed, καθώς δεν στηρίχθηκε στις γερές βάσεις την παραγωγής, αλλά του «άυλου» κέρδους. Δεν είναι καθόλου τυχαία η προσήλωση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ στην αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό όλα αυτά τα χρόνια. Γνωρίζουν πολύ καλά τα «γεράκια» χάραξης της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, πως όλα εξαρτώνται από την αγορά εργασίας προκειμένου να μην κλονιστεί το «δόγμα» του καταναλωτισμού, και κατ’ επέκταση ολόκληρη οικονομία. Οι δηλώσεις του κ. Larry Kudlow ίσως αποδειχθούν προφητικές στο μέλλον, με την παγκόσμια οικονομία να βρίσκεται στην δίνη του χαμηλού πληθωρισμού, με ότι αυτό συνεπάγεται.