Για ποιό λόγο ανεβαίνει το ελληνικό χρηματιστήριο;
Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Τους τελευταίους δυόμισι μήνες το ελληνικό χρηματιστήριο εκπλήσσει ευχάριστα όχι μόνο τους πιστούς του, αλλά και αυτούς που τηρούσαν αποστάσεις από αυτό. Οι ημερήσιοι τζίροι εμφανίζονται αυξημένοι, το ενδιαφέρον για μετοχές της μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης είναι μεγάλο, η ευφορία επιστρέφει σταδιακά προϊδεάζοντας για ένα μεγάλο πάρτι έπειτα από αρκετό καιρό. Είναι όμως τα πράγματα έτσι;
Δεδομένα-Προοπτικές
Προτίμηση
Παρά το γεγονός ότι το ελληνικό χρηματιστήριο ανήκει στις αναδυόμενες αγορές, μέχρι στιγμής κανείς μεγάλος επενδυτής ή fund manager δεν έχει εκφράσει δημοσίως την προτίμηση του για το 2018 σε αυτό, αντίθετα με το χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ ή του Βιετνάμ, παρόλα αυτά η κοινή πεποίθηση είναι ότι κάτι δείχνει να αλλάζει.
Εκλογές
Μια πρώτη άποψη είναι ότι το έξυπνο χρήμα έχει ήδη προεξοφλήσει εκλογές, με αποτέλεσμα να αρχίσει σταδιακά να τοποθετείται. Εξάλλου, η προοπτική εκλογών συνήθως οδηγεί σε άνοδο την χρηματιστηριακή αγορά.
Deals
Το τελευταίο χρονικό διάστημα διάφορα deals κυοφορούνται σε διάφορους κλάδους, όπως τουρισμός, κατασκευές, υγεία, οδηγώντας σε άνοδο τις αποτιμήσεις των εταιρειών στο χρηματιστήριο.
Έξοδος από τα μνημόνια
Η προοπτική της εξόδου της χώρας από την εποχή των μνημονίων, αλλά και της μείωσης του χρέους, δημιουργεί νέα δεδομένα όχι μόνο στην χρηματιστηριακή αγορά, αλλά και στην οικονομία. Αξίζει όμως να εξετάσουμε παρακάτω μερικούς από τους μακροοικονομικούς δείκτες, ώστε να διαπιστώσουμε εάν ισχύει κάτι τέτοιο ή όχι.
Η μάστιγα της μακροχρόνιας ανεργίας (βλ. παρακάτω γράφημα), δείχνει να δαμάζεται τα τελευταία χρόνια, καθώς έχει υποχωρήσει στο 15,7% στο δεύτερο τρίμηνο του έτους. Βέβαια εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ένας σημαντικός αριθμός ανέργων δεν ανανεώνει την κάρτα ανεργίας, με αποτέλεσμα να μην εμφανίζεται στην καταγραφή ως μακροχρόνια άνεργος, ενώ σημαντικός αριθμός ανέργων έχει μεταναστεύσει στο εξωτερικό.
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Αλλά και η ανεργία δείχνει να υποχωρεί σταδιακά, όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα, καθώς διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτος στο 20,7%, εμφανίζοντας τάσεις περαιτέρω μείωσης. Φυσικά με μισό εκατομμύριο περίπου συμπολίτες μας να έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό, η μείωση της ανεργίας εμφανίζεται έως κάποιο σημείο λογική .
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Η παγκόσμια μάστιγα της μερικής απασχόλησης συνεχίζει και στην χώρα μας να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, στους 361 χιλ. απασχολούμενους τον Σεπτέμβριο του 2017 (βλ. παρακάτω γράφημα), παρά το γεγονός ότι ο τουριστικός κλάδος πήγε αρκετά καλά και αυτό το καλοκαίρι.
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Αξιοπερίεργο όμως αποτελεί το γεγονός, ότι παρά την φοροκαταιγίδα που συνεχίζει να πλήττει τους Έλληνες φορολογούμενους, ο δείκτης προσφοράς χρήματος Μ3 εμφανίζεται συνεχώς αυξανόμενος στο δεύτερο εξάμηνο του προηγούμενου έτους, όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει ακόμη χρήμα προς κατανάλωση, με την φοροδιαφυγή να παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Απογοητευτικά είναι όμως τα στοιχεία όσο αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις, καθώς αυτές βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το 2012, όπως διακρίνουμε και στο παρακάτω γράφημα. Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ, ότι στις άμεσες ξένες επενδύσεις συμπεριλαμβάνονται και τα χρήματα που προέρχονται από τις αποκρατικοποιήσεις, κι όχι αποκλειστικά χρήματα τα οποία έχουν έρθει στην χώρα με σκοπό την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Τέλος, στα θετικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι η επιχειρηματική εμπιστοσύνη συνεχίζει να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, στις 101 μονάδες τον προηγούμενο μήνα, όπως παρατηρούμε και στο παρακάτω γράφημα, έχοντας σημαντικά αυξηθεί σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2017.
Πηγή γραφήματος: www.tradingeconomics.com
Κίνδυνοι
Όπως όμως στην ζωή δεν είναι τίποτα ρόδινο, έτσι και στο χρηματιστήριο ο δρόμος πολλές φορές (σχεδόν πάντα) δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Οι κίνδυνοι παραμονεύουν εκεί που δεν τους περιμένεις, κι έτσι όπως η ζάλη του πάρτι κυριεύει την κρίση, το κακό δεν αργεί να γίνει.
Επιτήρηση και μετά τον Αύγουστο
Η μη «καθαρή» έξοδος της χώρας από τα μνημόνια, δηλαδή και μετά από αυτά να υπάρχει μία πιστωτική γραμμή για παν ενδεχόμενο, διατηρώντας την επιτήρηση της οικονομίας, μπορεί να αλλάξει το κλίμα οδηγώντας όπως και το πρώτο εξάμηνο του 2015, σε «βύθιση» το ελληνικό χρηματιστήριο.
Αποτυχία στα stress test
Παρότι θεωρείται δεδομένο ότι το αποτέλεσμα των stress test των ελληνικών τραπεζών θα είναι θετικό, παρόλα αυτά οι «σημειώσεις» αυτών μπορούν να οδηγήσουν σε αντιστροφή του κλίματος, τόσο στον τραπεζικό κλάδο, όσο και στο υπόλοιπο χρηματιστήριο κατ’ επέκταση.
Χρέος
Τέλος, η μη μείωση του ελληνικού χρέους από τους δανειστές, θα μειώσει σημαντικά τις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ειδικά στην περίπτωση των υψηλών πλεονασμάτων, οδηγώντας και πάλι σε μια μεσοπρόθεσμη πτωτική πορεία το ελληνικό χρηματιστήριο.
Συμπέρασμα
Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε, ότι παρά τα μέχρι στιγμής καλά μακροοικονομικά δεδομένα της χώρας, κάτι το οποίο αντικατοπτρίζεται και στις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων, θα πρέπει αυτά να εμφανιστούν την επόμενη διετία και στην ανάπτυξη της χώρας, η οποία μετά από τόσα χρόνια ύφεσης, θα χρειαστεί έναν ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον 4%.
Κι επειδή παν μέτρον άριστον, καλό είναι να εκμεταλλευτούμε την όποια άνοδο συνεχίσει να έχει το ελληνικό χρηματιστήριο, αντιμετωπίζοντας την με ρεαλιστικότητα, προκειμένου να καταφέρουμε να βγούμε όσο το δυνατόν αλώβητοι στην περίπτωση που το πάρτι τελειώσει ξαφνικά.
