Μια σπουδαία ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε

Ο αθλητισμός δεν επηρεάζει τις κοινωνίες μόνο επειδή η άθληση συσχετίζεται με την καλή υγεία. Εισφέρει σημαντικά στην κοινωνική, πολιτιστική, τουριστική και οικονομική ζωή τους. Αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως ένας οικονομικός παράγων που μπορεί να επιδράσει σε μία σύγχρονη κοινωνία, κυρίως στην τουριστική της ανάπτυξη. Ενίοτε, έχει την δυναμική να αλλάξει τον χαρακτήρα μίας ολόκληρης περιοχής, πόλης ακόμα και  χώρας.

Αποτελεί χρηστικό εργαλείο όχι μόνο για την κεντρική διοίκηση όσο κυρίως για την τοπική αυτοδιοίκηση. Ως παραδείγματα για το πως η τοπική αυτοδιοίκηση προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τον αθλητισμό ως μέσο ανάπτυξης του τουρισμού και της οικονομίας, από εικοσαετίας επιδεικνύονται πόλεις όπως το Ντένβερ, το Σικάγο, το Κλήβελαντ και η Βαλτιμόρη στις ΗΠΑ, το Μπίρμπινγκχαμ, το Σέφιλντ, το Μάντσεστερ του Η.Β. κα. Επισημαίνεται επίσης ότι οι πόλεις που δεν θέλουν να υιοθετήσουν ανάλογη πολιτική εάν πάρουν μέρος στον σύγχρονο τον παγκόσμιο ανταγωνισμό είναι καταδικασμένες να μείνουν στην αφάνεια. Εξαιρετικής σημασίας στο εξής για την δική μας οικονομία είναι να βάλουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ελληνικές πόλεις και περιφέρειες ανάμεσά τους.

Παρόλο που κάποιοι δεν συμφωνούν με αυτή την πολιτική και την στρατηγική εκμετάλλευση του αθλητισμού προς όφελος των κοινωνιών, η αλήθεια είναι ότι το θέμα του “μάρκετινγκ περιοχής” (place marketing) και της τοπικής ανάπτυξης (civic boosterism) έχουν αναδειχθεί ως θέματα συζήτησης και αναλύσεων στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία  ενώ όλο και πιο πολλές πόλεις παίρνουν την πρωτοβουλία για την διοργάνωση αθλητικών γεγονότων.

Όλοι οι θεωρητικοί αποδέχονται ότι για να μετατρέψουμε μια πόλη σε κέντρο για επιχειρηματικές, πολιτιστικές και οικονομικές δραστηριότητες θα πρέπει να αναπτυχθεί η επιχειρηματικότητα και να γίνουν οι σωστές στρατηγικές μάρκετινγκ. Ειδικά όταν αυτή πόλη εντάσσεται σε μια περιφέρεια, χώρα ή και σε ευρύτερο φάσμα όπως η Ε.Ε.

Στην πράξη, κομβικό σημείο για την επιτυχία είναι το μάρκετινγκ της  πόλης. Οφείλει να είναι περισσότερο ένα είδος ‘branding’, έτσι ώστε οι καταναλωτές να οδηγηθούν να δίνουν σημασία στις αξίες και τις δραστηριότητες που προσφέρει μια πόλη. Δεν πρέπει να λειτουργεί στενά πιεστικά προς τον καταναλωτή. Ούτε να σπαταλά χρήματα σε άσκοπες ή αποσπασματικές ενέργειες. Πρέπει να είναι μέσω έλξης και εξωστρέφειας και εξασφαλίζει την πιστότητα των καταναλωτών έναντι του αθλητικού προϊόντος της πόλης.

Ανεξάρτητα με τον χαρακτήρα που λαμβάνουν οι αθλητικές διοργανώσεις ανάλογα με το μέγεθος ή την μορφή τους (mega, hallmark, major, local community, festivals, sport events ή άλλο) οι επιδράσεις που επιφέρουν τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο στις πόλεις που τις φιλοξενούν είναι πολύ σημαντικές. Εμφανίζεται έντονη οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη και βελτιώνεται η ολική εικόνα της διοργανώτριας πόλης.       Οι περισσότερες εμπειρικές μελέτες ασχολούνται με τις οικονομικές επιπτώσεις με απαρχή την υπόθεση ότι τα οικονομικά οφέλη που απορρέουν από την οργάνωση και την τέλεση τέτοιων γεγονότων αποτελούν και το βασικότερο παράγοντα διεξαγωγής τους.

Για παράδειγμα, όταν μελετήθηκε το οικονομικό επακόλουθο της τέλεσης του “British Open” στo Carnoustie, εξήχθη το συμπέρασμα ότι ο πιο σημαντικός παράγων για την δημιουργία θετικών ή αρνητικών επιδράσεων στην τοπική οικονομία είναι το αν υπάρχει θετική ή αρνητική αναλογία μεταξύ των αγορασμένων από τους τουρίστες ή επισκέπτες (οι οποίο παράλληλα είναι και καταναλωτές του αθλητικού προϊόντος), αγαθών της τοπικής αγοράς και της συνολικής αξίας των αγαθών και υπηρεσιών.

Επίσης, όταν εξετάζεται η σπουδαιότητα των εκδηλώσεων τύπου festival για την ανταγωνιστικότητα των πόλεων, βγαίνει το συμπέρασμα υποστηρίζει ότι αυτού του είδους οι εκδηλώσεις συνιστούν πια κύριο παράγοντα για να δημιουργηθούν στρατηγικές προσέλκυσης  τουριστών εξαιτίας του ότι συντελούν στην εισροή εισρέουν “νέου χρήματος” στην  οικονομία της περιοχής.

Αν λάβουμε υπόψη ότι σε ορισμένες χώρες μέχρι και το 25% των εσόδων του τουρισμού προέρχεται από αυτό το σύγχρονο και αναπτυσσόμενο είδος του αθλητικού τουρισμού είναι προφανές ότι μια κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα όπως η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να απεμπολήσει αυτή την ευκαιρία!

Σταυρούλα Ζυγούρη

Ολυμπιονίκης της πάλης

Καθηγήτρια Φ.Α. – Main Public Management