Το μουντιάλ χωρίς…. τη μπάλα

Στις 14 Ιουνίου έχει προγραμματιστεί η έναρξη της σπουδαιότερης γιορτής του ποδοσφαίρου. Πρόκειται για το Παγκόσμιο Κύπελλο ή «μουντιάλ» όπως συνηθίζεται να το αποκαλούν. «Οικοδέσποινα» της 21ης διοργάνωσης είναι η Ρωσία (μοναδική χώρα προερχόμενη από το πρώην «ανατολικό μπλοκ») που αναλαμβάνει τον συγκεκριμένο θεσμό.

Από την πρώτη φορά που διεξήχθη (το 1930 στην Ουρουγουάη), το εξωαγωνιστικό σκέλος έχει την τιμητική… του, αποδεικνύοντας ότι δεν μετράει μόνο ό,τι γίνεται εντός των αγωνιστικών χώρων.

Σας παρουσιάζουμε ορισμένα μη αγωνιστικά γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία του «μουντιάλ».

Μόνο τέσσερις οι εκπρόσωποι της Ευρώπης το 1930

Γαλλία, Βέλγιο, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία εκπροσώπησαν τη «γηραιά» ήπειρο στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο. Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι απουσίαζαν λόγω του ότι δεν βρέθηκε λύση για τους εργαζόμενους ποδοσφαιριστές, ενώ η Αγγλία ήταν εκτός ΦΙΦΑ εξαιτίας των ενεργειών της για επαγγελματισμό του αθλήματος.

Καταγγελίες για απειλές (1930)

Οι ποδοσφαιριστές της Αργεντινής Μόντι και Ζουμελζού δήλωσαν ότι απειλήθηκαν λίγες ώρες πριν τον τελικό με την Ουρουγουάη (μετέπειτα νικήτρια του θεσμού).

Ασφάλεια ζωής του διαιτητή

Ο Βέλγος Λαντζενούς δέχτηκε να διευθύνει τον τελικό του 1930 αφού πρώτα ασφάλισε τον εαυτό του και την οικογένειά του, ενώ πήρε και εγγυήσεις για να φύγει με ατμόπλοιο μετά το πέρας του αγώνα.

Δικτατορικά καθεστώτα εκμεταλλεύονται το μουντιάλ

Ο Μουσολίνι για να κερδίσει διεθνή αναγνώριση έκανε τα πάντα… για μία άρτια διοργάνωση (1934). Μέχρι κληρώσεις λαχείων οργάνωσε για τη συγκέντρωση χρημάτων που δαπανήθηκαν προκειμένου να κατασκευαστούν γήπεδα που έμειναν για δεκαετίες. Το καθεστώς του Βιντέλα στην Αργεντινή έδωσε πολλά χρήματα για τη διοργάνωση του 1978, ενώ αποδέχτηκε να είναι ομοσπονδιακός προπονητής ο αριστερών πολιτικών φρονημάτων Μενότι.

Ο Μουσολίνι και η «σβάστικα» στην απονομή (1934)

Το τρόπαιο στον αρχηγό της Ιταλίας, Κόμπι παρέδωσε ο Ιταλός δικτάτορας. Η Γερμανία ανέβηκε στο βάθρο για να της απονεμηθεί το χάλκινο μετάλλιο, έχοντας σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό δίπλα σ’ αυτή της εθνικής. Ο Άξονας… και στο ποδόσφαιρο.

Ο δικτάτορας άλλαξε τον προπονητή

Λίγο καιρό πριν την έναρξη του μουντιάλ του 1970, ο Μέντιτσι (δικτάτορας της Βραζιλίας) απέλυσε τον ομοσπονδιακό προπονητή Σαλντάνια, διότι ο τελευταίος δεν κάλεσε τον παίκτη (Μαραβίλια) που επιθυμούσε ο πραξικοματίας στρατηγός. Αντικαταστάτης του επιλέχτηκε ο Ζαγκάλο και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Παρόλα αυτά το χατίρι του κυβερνήτη δεν έγινε.

Η οικονομική κρίση εμπόδισε τη συμμετοχή της Ουρουγουάης

Το 1934 και το 1938 το Παγκόσμιο Κύπελλο διεξήχθη σε Ιταλία και Γαλλία αντιστοίχως. Όμως η οικονομική ύφεση και το φαινόμενο του επαγγελματισμού απέτρεψαν την παρουσία της Ουρουγουάης (κατόχου του τροπαίου του 1930).

Φήμες για μη χρησιμοποίηση του βασικού τερματοφύλακα λόγω δωροδοκίας

Στον επαναληπτικό προημιτελικό ΙΤΑΛΙΑ-ΙΣΠΑΝΙΑ 1-0 (1934), ο τεχνικός των Ισπανών άλλαξε πάνω από τη μισή βασική ενδεκάδα. Ανάμεσα στις αλλαγές ήταν και ο αποκλεισμός του τότε κορυφαίου τερματοφύλακα στον κόσμο, Ζαμόρα. Φημολογείται ότι χρηματίστηκαν οι φιλοξενούμενοι.

Δύο φορές εκλάπη το τρόπαιο

Στις 22/03/1966 το έκλεψαν από εκθεσιακό χώρο στο Γουέστμινστερ για να το βρει μετά από έξι μέρες ένας σκύλος ονόματι Πικλς.
Το 1983 ξαναέγινε κλοπή (αυτή τη φορά από τα γραφεία της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βραζιλίας) και πλέον αγνοείται.

Αποκλεισμός-μυστήριο του πρώτου σκόρερ (1938)

Στον ημιτελικό με τους Ιταλούς δεν αγωνίστηκαν ο Λεονίντας (κορυφαίος σκόρερ της Βραζιλίας και της διοργάνωσης) και ο έτερος σπουδαίος Βραζιλιάνος επιθετικός Χέρκουλες. Ποτέ δεν μάθαμε τον πραγματικό λόγο. Μόνο φήμες.

Εξαφάνιση… τιμωρίας ποδοσφαιριστή (1962)

Ο σπουδαίος Βραζιλιάνος επιθετικός Γκαρίντσα έπαιξε (αν και δεν έπρεπε) στον τελικό εναντίον της Τσεχοσλοβακίας. Είχε αποβληθεί στα ημιτελικά, όμως οι πιέσεις των Βραζιλιάνων και η συγκατάθεση των Tσεχοσλοβάκων συνέβαλαν στο να μην υπάρχει ποινή. Δικαιώθηκε για την επιμονή της η «σελεσάο» μιας και νίκησε κατακτώντας το δεύτερο μουντιάλ της ιστορίας της.

Οι Ιταλοί φοβήθηκαν τα αεροπλάνα (1950)

Στην Βραζιλία η αποστολή της Ιταλίας μετέβη με το καράβι SISES, απόρροια του φόβου της από το τραγικό δυστύχημα της Τορίνο (θρυλική «γκρανάτα») το 1949.

Η αλλαγή ημερομηνίας ήταν τραγική… (1950)

Στην Βραζιλία οι διοργανωτές άλλαξαν τις ημερομηνίες αγώνων για εμπορικούς λόγους. Αντί να γίνει στις 13 Ιουλίου η αναμέτρηση ΒΡΑΖΙΛΙΑ-ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ, έγινε τρεις ημέρες αργότερα με τους Ουρουγουανούς να νικούν (στέφθηκαν πρωταθλητές) και κάποιους ντόπιους να αυτοκτονούν.

Ο ομοεθνής αντίπαλος τερματοφύλακας και η αλλαγή ώρας (1978)

Αιφνιδιαστικά ο αγώνας ΒΡΑΖΙΛΙΑ-ΠΟΛΩΝΙΑ (νίκησαν 3-1 οι Λατινοαμερικάνοι) ορίστηκε να διεξαχθεί πριν την αναμέτρηση της διοργανώτριας Αργεντινής με αντίπαλο το Περού προκειμένου οι «μπιανκοσελέστε» να ξέρουν πόσα γκολ πρέπει να βάλουν για να προκριθούν στον τελικό. Έμαθαν ότι έπρεπε να επικρατήσουν με τέσσερα τέρματα διαφορά. Πέτυχαν έξι. Αρνητικός πρωταγωνιστής ήταν ο τερματοφύλακας του Περού, ο Κιρόγα ο οποίος καταγόταν από την Αργεντινή και έπαιζε στο πρωτάθλημα της χώρας του «τανγκό».

Ο ίκτερος και οι πρόωροι θάνατοι των πρωταθλητών του 1954

Οι Γερμανοί ποδοσφαιριστές προσβλήθηκαν από ίκτερο λίγες εβδομάδες μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου και για μεγάλο χρονικό διάστημα αδυνατούσαν να παίξουν. Επίσης πέθαναν σχετικά νέοι οι πρώτοι (χρονικά) Γερμανοί που στέφθηκαν πρωταθλητές κόσμου. Πολλές οι σκιές…

«Βεντέτα» χωρών λόγω δημοσιευμάτων (1962)

Τρία άρθρα ιταλικών εφημερίδων με θέμα τον πλούτο της Χιλής (διοργανώτριας χώρας) και την εξαθλίωση των Χιλιανών πολιτών, είχαν συνέπεια τη δημιουργία εμπρηστικού κλίματος ανάμεσα στα δύο κράτη. Συμπλοκές ποδοσφαιριστών στον μεταξύ τους αγώνα, επέμβαση αστυνομίας, αποβολές δύο Ιταλών παικτών και νίκη των διοργανωτών (2-0).

«Μην αλλάζετε φανέλες με αυτά τα ζώα»

Στα προημιτελικά του 1966 η Αγγλία απέκλεισε την Αργεντινή με γκολ οφσάιντ. Ο αγώνας ήταν σκληρός… Μετά το τέλος του, ο Σερ Αλφ Ράμσεϊ (τεχνικός των Άγγλων) άρπαξε τη φανέλα Άγγλου παίκτη από τον Αργεντινό Ρατίν (προηγήθηκε ανταλλαγή) λέγοντας με οξύ ύφος: «Μην αλλάζετε φανέλες με αυτά τα ζώα». Δεν ήταν συμπεριφορά ΣΕΡ…

Ακύρωση γκολ λόγω του πρίγκιπα (1982)

Στον αγώνα ΓΑΛΛΙΑ-ΚΟΥΒΕΪΤ 4-1, ο διαιτητής κατοχύρωσε (αρχικά) γκολ των Γάλλων παρά τις διαμαρτυρίες των Κουβεϊτιανών. Τελικά οι χειρονομίες του πρίγκιπα και προέδρου της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου της ασιατικής χώρας και η διαταγή του να αποχωρήσει το Κουβέιτ, ανάγκασαν τον διαιτητή να ακυρώσει το γκολ. Εν συνεχεία η Π.Ο. του Κουβέιτ τιμωρήθηκε από την ΦΙΦΑ.

Κατηγορήθηκε ότι δεν ήθελε να αντιμετωπίσει κομμουνιστές (1974)

Ο διεθνής Χιλιανός επιθετικός Κάρλος Καζέλι, γνωστός για τις αριστερές του ιδέες και υποστηρικτής του σοσιαλιστή Αλιέντε, αρνήθηκε να χαιρετήσει τον δικτάτορα της χώρας Πινοσέτ ο οποίος υποδέχτηκε την εθνική λίγο πριν την αναχώρησή της για το μουντιάλ. Η αποβολή του στον αγώνα εναντίον της Δυτικής Γερμανίας, έδωσε αφορμή για να στοχοποιηθεί περισσότερο από τα προσκείμενα στη δικτατορία ΜΜΕ. Άφησαν υπόνοιες ότι αποβλήθηκε επίτηδες διότι ο επόμενος αντίπαλος ήταν η κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία.

Δολοφονία ποδοσφαιριστή λόγω στοιχημάτων (1994)

Λίγες ημέρες μετά την ήττα της Κολομβίας από τις ΗΠΑ («οικοδέσποινα» διοργάνωσης) δολοφονήθηκε ο Κολομβιανός αμυντικός Εσκομπάρ ο οποίος είχε βάλει αυτογκόλ σε εκείνο τον αγώνα, αποτέλεσμα που συνέβαλε στον αποκλεισμό των Λατινοαμερικάνων (συγκαταλεγόταν στις ομάδες που θα έκαναν μεγάλη πορεία). Τα πολλά λεφτά που χάθηκαν στα παράνομα στοιχήματα από το συγκεκριμένο αυτογκόλ, αποτέλεσαν την αιτία για να του αφαιρεθεί η ζωή.

Συλλήψεις στοιχηματζήδων… (2002)

Στη διάρκεια του μουντιάλ που διεξήχθη σε Ιαπωνία και Νότια Κορέα, 1.148 άτομα εκ των οποίων τα 516 ήταν μπουκμέικερς, συνελήφθησαν στην Ταϋλάνδη. Ακόμη κατασχέθηκαν 73.000 ευρώ και ηλεκτρονικοί υπολογιστές.

Πλάνο για τελικό μεταξύ κατόχου του τροπαίου και διοργανωτών

Πρόσφατα ο Πλατινί (υπεύθυνος για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998 στη Γαλλία) παραδέχτηκε ότι: “Το να αγωνιστούν η Γαλλία με τη Βραζιλία στον τελικό ήταν το όνειρο όλων. Πώς να μην κάναμε μία σκανδαλιά; Πιστεύετε ότι οι άλλοι δεν έχουν κάνει;“.

Χρήστος Παπαθεοφάνους, Αθλητικός συντάκτης

(τακτικό μέλος ΕΣΗΕΑ και ΠΣΑΤ, βραβευμένος από τον ΠΣΑΤ το 2012)