Πόσο συγκυριακός είναι ο επεκτατισμός της Τουρκίας, και πού αυτός οδηγεί;

Του Βασιλείου Μαρτζούκου.
Η Τουρκία πληροί επακριβώς τον ορισμό της πολιτικής και στρατιωτικής απειλής, καθ’ όσον διαθέτει τα μέσα, καθώς και την πολιτική βούληση να πραγματοποιήσει τις αναθεωρητικές διεκδικήσεις της, στο Αιγαίο, την Θράκη, την Κύπρο και την Α. Μεσόγειο, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου και υπό την απειλή χρήσεως βίας. Η Τουρκία επιδιώκει την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών της με συνδυασμό στρατηγικών επιλογών όπως η στρατηγική περικύκλωση (διείσδυση στα Βαλκάνια και την Β. Αφρική), ο πειθαναγκασμός, η ελεγχόμενη πίεση, τα τετελεσμένα κ.λπ..

Τα εσωτερικά προβλήματα της Τουρκίας
Σήμερα η Τουρκία αντιμετωπίζει σημαντικά εσωτερικά προβλήματα. Μεταξύ αυτών το έλλειμμα Δημοκρατίας το οποίο έχει γίνει ιδιαίτερα εμφανές κυρίως μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, το μεγάλο και διαχρονικό κουρδικό πρόβλημα, η πρόσφατη οικονομική κάμψη η οποία επιτείνεται λόγω αποστασιοποιήσεως της Τουρκίας από την Δύση, οι σημαντικές κοινωνικές ανισότητες, ο κοινωνικός διχασμός κυρίως μεταξύ κοσμικών και θρησκευτικών αντιλήψεων, τα περίπου 4 εκατομμύρια Σύριων προσφύγων εντός του τουρκικού εδάφους κ.λπ.. Ανεξαρτήτως των προβλημάτων αυτών η Τουρκία αποτελεί κράτος που διαθέτει δομές, θεσμικά όργανα και ισχυρές βασικές παραμέτρους εθνικής ισχύος όπως η δημογραφία, οι ένοπλες δυνάμεις, η τεχνολογία, το εθνικό όραμα και η εθνική στρατηγική, η οικονομία (υπό προϋποθέσεις) κ.λπ..

Πόσο συγκυριακός είναι ο ιμπεριαλισμός της Τουρκίας;
Αποτελεί στρατηγικό σφάλμα η εκτίμηση ότι ο επεκτατισμός της Τουρκίας οφείλεται σε συγκυριακά φαινόμενα όπως η φύση του καθεστώτος εξουσίας, τα εσωτερικά της προβλήματα ή ιστορικά ιδεοληπτικά στοιχεία. Η αναθεωρητική τουρκική πολιτική βασίζεται σε διαχρονικά γεωπολιτικά κριτήρια, καθώς και στο γεγονός ότι η διαφορά γεωπολιτικού δυναμικού Τουρκίας και Ελλάδος αυξάνεται σε βάρος της δεύτερης.

Ανατρέποντας τις ισορροπίες δυνάμεων
Η επιεικώς υποτονική στρατιωτική παρουσία της Ελλάδος στην ΝΑ Μεσόγειο, συνδυάζεται με ένα πρωτόγνωρο πρόγραμμα τουρκικών εξοπλισμών, με έμφαση στους αεροναυτικούς εξοπλισμούς, το διάστημα, τους βαλλιστικούς πυραύλους, την επιτήρηση και την υψηλή τεχνολογία, πλαισιωμένα με την επικείμενη δυνατότητα παραγωγής πυρηνικής ενέργειας (επί του παρόντος για εμπορικούς σκοπούς, με υπό κατασκευή εργοστάσια στην Αττάλεια και αργότερα στην Σινώπη και την ευρωπαϊκή Τουρκία). Οι εν λόγω εξοπλισμοί εκτιμάται ότι θα προκαλέσουν ελαχιστοποίηση ή και κατάρρευση της εθνικής αποτροπής στο εγγύς μέλλον εάν η ελληνική πλευρά δεν αναθεωρήσει ριζικά την τρέχουσα πολιτική της.
Η Τουρκία αποκτά μονάδες, συστήματα και υλικό υψηλής τεχνολογίας των οποίων ποσοστό πλέον του 65%, κατασκευάζεται στο έδαφός της, ενώ παράλληλα κατακτά τεχνογνωσία μέσω των τουρκικών πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Οι πραγματικές τουρκικές αμυντικές δαπάνες εκτιμάται ότι υπερβαίνουν τα $20 δισ. αφού για μέρος αυτών υπάρχει αδιαφάνεια.

Που οδηγεί ο υπερεξοπλισμός της Τουρκίας
Η Τουρκία έχει αναδείξει την πολεμική της βιομηχανία, ως έναν από σημαντικότερους πολλαπλασιαστές ισχύος της, με την υποστήριξη της βιομηχανικής της υποδομής, καθώς και των θεαματικών επενδύσεων στην εκπαίδευση, την έρευνα και ανάπτυξη σε τομείς υψηλής τεχνολογίας.
Οι Τούρκοι δημιουργούν πλήρη «παραγωγικό κύκλο» με πωλήσεις οπλικών συστημάτων στο εσωτερικό και το εξωτερικό, την επένδυση των κερδών στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και προϊόντων και τέλος την διεκδίκηση νέων αγορών για τα νέα προϊόντα. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας υπερβαίνει τα $5 δις, ενώ οι εξαγωγές φθάνουν τα $3 δις. Οι δαπάνες για την έρευνα και ανάπτυξη, υπερβαίνουν το $1 δις, με αυξητικές τάσεις. Σκοπός είναι η εμπλοκή όσο το δυνατόν περισσότερων εγχωρίων εταιρειών, δυναμένων να συντηρήσουν την διαχρονική ανάπτυξη νέων οπλικών συστημάτων.
Η στρατιωτική αυτάρκεια της Τουρκίας θα της επιτρέπει να αντιμετωπίσει ένα πιθανό εμπάργκο όπλων χωρίς μεγάλα προβλήματα, καθώς και να εμπλακεί σε μακροχρόνιες επιχειρήσεις, με μόνο περιορισμό τους οικονομικούς της πόρους.

Βασίλειος Μαρτζούκος, Αντιναύαρχος ε.α. Π.Ν. και Επίτιμος Διοικητής Σ.Ν.Δ., Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών

new-economy.gr

Τίτλοι-υπότιτλοι: new-economy.gr

Το παρόν αποτελεί το δεύτερο τμήμα της μελέτης του συγγραφέως με τίτλο ‘ΕΛΛΑΣ – ΤΟΥΡΚΙΑ. ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ’.