Απειλείται η παγκόσμια δημοκρατία από την «corporatocracy»;

Των Θεόδωρου Σεμερτζίδη και Χάρη Χαϊδευτού

Η κρίση του 2008 εκτός από την ύφεση, έφερε στο φως και αρκετές αδυναμίες των οικονομιών, αλλά και των κρατών. Οι διασώσεις (κυρίως τραπεζών) με χρήματα φορολογουμένων, έθεσε ένα μεγάλο ερώτημα: τελικά έγιναν για το κοινό καλό ή απλά ο φορολογούμενος κλήθηκε να συμμετάσχει στις ζημίες που δημιούργησαν άλλοι, οι οποίοι μάλιστα όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαν καρπωθεί τα κέρδη;

Τι είναι corporatocracy;

Η «κορπορεοκρατία» είναι σχετικά ένας πρόσφατος όρος, ο οποίος αναφέρεται σε ένα πολιτικό σύστημα το οποίο ελέγχεται από εταιρείες και εταιρικά συμφέροντα.

Ποιος άραγε δεν θυμάται την Lehman Brothers η οποία αφέθηκε από το αμερικανικό δημόσιο να καταρρεύσει, ενώ παράλληλα διασώθηκαν άλλες τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες; Εάν εξαιρέσει κανείς τις ΗΠΑ, το άφθονο και φθηνό χρήμα που διέθεσαν οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, δεν είχε ως τελικό αποδέκτη τον φορολογούμενο, αλλά τις εταιρείες, με αποτέλεσμα μια νέα ύφεση να απειλή πλέον την παγκόσμια οικονομία, καθώς όλα τα προηγούμενα χρόνια τα δομικά προβλήματα της πραγματικής οικονομίας και του επιχειρήν απλώς μπήκαν «κάτω από το χαλί».

Ένα παράδειγμα της «corporatocracy» μπορεί να χαρακτηριστεί και το δημοψήφισμα για την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τρία χρόνια σχεδόν η καταστροφολογία δίνει και παίρνει, προφανώς γιατί μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι προς το συμφέρων των μεγάλων πολυεθνικών, με αποτέλεσμα την προσπάθεια αλλαγής με τον ένα ή τον άλλο τρόπο της επιθυμίας του βρετανικού λαού.

NAFTA και CETA

Δύο χαρακτηριστικές συμφωνίες οι οποίες τίθενται πλέον σε κρίση, είναι αυτές των NAFTA και CETA.

Η Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής (NAFTA) είναι μια εμπορική συμφωνία μεταξύ του Μεξικού των ΗΠΑ και του Καναδά. Με την αφαίρεση της φορολόγησης μεταξύ των εξαγόμενων εμπορικών προϊόντων των ΗΠΑ, του Καναδά, και του Μεξικού, το Μεξικό αγοράζει περισσότερα προϊόντα από τις ΗΠΑ. Η NAFTA επίσης, ενθαρρύνει περισσότερο τη μετανάστευση Μεξικανών στις ΗΠΑ, καθώς οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να προστατευτούν από τις χρεώσεις, με αποτέλεσμα πολλοί μικρό επιχειρηματίες στο Μεξικό να μην μπορούν να ανταγωνιστούν τις τιμές των προϊόντων από τις ΗΠΑ, και έτσι πολλοί από αυτούς χρεοκοπούν.

Η Περιεκτική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (CETA) είναι μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ του Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν τεθεί σε ισχύ, η συμφωνία θα εξαλείψει το 98% των τιμολογίων μεταξύ του Καναδά και της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (αναφέρει η συνθήκη) θα οδηγήσει στην εξοικονόμηση λίγο πάνω από μισό δισεκατομμύριο ευρώ σε φόρους για τους εξαγωγείς της ΕΕ ετησίως, λόγω αμοιβαίας αναγνώρισης σε νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα, όπως αρχιτέκτονες, λογιστές και μηχανικούς, και ευκολότερη μεταφορά του προσωπικού των εταιρειών μεταξύ της ΕΕ και τον Καναδά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ισχυρίζεται ότι η CETA θα δημιουργήσει πιο ισότιμους όρους ανταγωνισμού μεταξύ Καναδά και ΕΕ, σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

Τελικά ποιος πληρώνει περισσότερους φόρους;

Η φοροδιαφυγή αποτελεί «μάστιγα» παγκοσμίως, καθώς το νομοθετικό πλαίσιο περί offshore αποτελεί πραγματική πληγή για τα έσοδα από εταιρικούς φόρους για το κάθε κράτος.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ, πως για την χρήση του 2018 η Apple πλήρωσε σε φόρους το 18,34% των προ φόρων κερδών της, και η Amazon μόλις το 10,65%, όταν ο εταιρικός φόρος επί Donald Trump έχει μειωθεί στο 21%, με τον φόρο φυσικών προσώπων να παραμένει στο 37%. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Warren Buffet, ο οποίος είχε πει παλαιότερα ότι «πληρώνω λιγότερο φόρο από τους υπαλλήλους μου».

Συμπέρασμα

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, οι περισσότερες αποφάσεις των «δημοκρατικά» εκλεγμένων κυβερνήσεων, λαμβάνονται με βάση τα εταιρικά συμφέροντα, αδιαφορώντας τις περισσότερες φορές για τους πολίτες, και πολύ περισσότερο για την ίδια την χώρα. Πριν από λίγες μέρες, δημοσίευμα του Bloomberg ανέφερε ότι η Volkswagen κάλεσε το προσωπικό της να ψηφίσει στις επικείμενες Ευρωεκλογές, ενώ ζήτησε από τους πολίτες της Ε.Ε. να δώσουν τέλος στα «αποσχιστικά κινήματα».

Το παραπάνω αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, περί ωμής παρέμβασης των εταιρειών πλέον στην πολιτική, η οποία ίσως να υποδηλώνει ότι περάσαμε από την δημοκρατία στην «κορπορεοκρατία». Τελικά, η μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον της ανθρωπότητας είναι το Brexit και τα ακροδεξιά κόμματα που ενισχύονται σε διάφορες γωνιές του πλανήτη ή η «corporatocracy»;

Πηγές:

www.bloomberg.com

www.marketwatch.com

www.wikipedia.org